Σταθμοί μπαταριών στην Καρυστία - ένας κίνδυνος που έρχεται γοργά (ενημέρ. ΣΠΠΕΝΚ)

ολόκληρο σε pdf

Σταθμοί μπαταριών στον Δήμο Καρύστου: μια νέα πληγή για τον τόπο μας 

Πληροφορίες για τους σταθμούς μπαταριών 

Οι σταθμοί αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας πάνε να γίνουν απαραίτητο συμπλήρωμα της εγκατάστασης ανεμογεννητριών (α/γ). Επειδή οι α/γ παράγουν διακοπτόμενο ρεύμα ανάλογα με τις συνθήκες του αέρα και επίσης η ζήτηση από τους καταναλωτές αυξομειώνεται, προτείνεται ως λύση η αποθήκευση ενός μέρους από το παραγόμενο ρεύμα. Το ΥΠΕΝ έχει αποφασίσει να δώσει προτεραιότητα στα έργα ΑΠΕ με μπαταρίες και θα υποχρεώσει όλους τους αιολικούς σταθμούς που λειτουργούν ή τους νέους που θα εγκατασταθούν να έχουν μπαταρίες. Αυτό σημαίνει για το Δήμο Καρύστου, που κατέχει την μεγαλύτερη συγκέντρωση α/γ στη χώρα, ότι βρίσκεται ενώπιον της έλευσης νέων βιομηχανικών εγκαταστάσεων, δηλαδή πάρκων μπαταριών 

Πώς αδειοδοτούνται οι σταθμοί μπαταριών 

Για την αδειοδότηση των σταθμών μπαταριών δεν υπάρχει χωροταξικό πλαίσιο ούτε απαιτούνται αυστηρές προϋποθέσεις. Η ΡΑΑΕΥ (πρώην ΡΑΕ) δίνει την άδεια παραγωγής, κατόπιν η εταιρεία υποβάλει μια περιβαλλοντική έκθεση και στη συνέχεια η αρμόδια υπηρεσία της Περιφέρειας Στ. Ελλάδας χορηγεί την έγκριση περιβαλλοντικών όρων. Το ΥΠΕΝ προωθεί την έγκριση των σταθμών μπαταριών με την απλουστευμένη διαδικασία των Πρότυπων Περιβαλλοντικών Δεσμεύσεων που δεν αντιμετωπίζουν με τη δέουσα προσοχή τις επικίνδυνες συνέπειες των εγκαταστάσεων αυτών. 

Ποιοι σταθμοί έχουν αδειοδοτηθεί στον Δήμο Καρύστου 

Σπάτα ( στο βουνό μεταξύ Κατσαρωνίου – Λάλας)  (Έγκριση Περιβαλοντικών Όρων)

Κρυπτή (στον κάμπο Καρύστου - Άδεια παραγωγής)

Πολυπόταμος  (Άδεια παραγωγής)

Πολυπόταμος - Βόθρα  (Αίτηση αξιολόγησης)

Μεσοχώρια – Μάλλια (Άδεια παραγωγής)

Ποιοι είναι οι λόγοι ανησυχίας 

Οι σταθμοί μπαταριών (συνήθως ιόντων λιθίου) θεωρούνται εγκαταστάσεις υψηλού κινδύνου για την ασφάλεια των ανθρώπων και του φυσικού περιβάλλοντος λόγω των χημικών στοιχείων (λίθιο, ηλεκτρολύτες) που είναι εύφλεκτα υλικά. Συνοπτικά αναφέρουμε τις επιπτώσεις των σταθμών μπαταριών σύμφωνα με την Περιβαλλοντική Έκθεση της εταιρείας για τη θέση Σπάτα και απο ανάλογες περιπτώσεις σε άλλες χώρες: 

• Ρύπανση του εδάφους και του υδροφόρου ορίζοντα από πιθανή διαρροή τοξικών υγρών που περιλαμβάνονται στις μπαταρίες αλλά και τους μετασχηματιστές. Για παράδειγμα ο σταθμός μπαταριών στη θέση Σπάτα τοποθετείται 1χμ από πηγή νερού που χρησιμοποιεί το Κατσαρώνι και πάνω από τον υδροφόρο ορίζοντα της Λάλας.  

• Εκδήλωση πυρκαγιάς και έκρηξης μπορεί να συμβεί σε περίπτωση υπερθέρμανσης ή υπερφόρτισης / εκφόρτισης των μπαταριών ή εσωτερικής βλάβης. Εξωτερικοί παράγοντες όπως η υγρασία, η σκόνη, η θερμοκρασία του αέρα αλλά και η συντήρηση των μπαταριών έχουν τον ρόλο τους στην εκδήλωση πυρκαγιάς 

Οι πυρκαγιές σε μπαταρίες είναι εξαιρετικά επικίνδυνες και έχουν ειδικά χαρακτηριστικά: συνοδεύονται από ισχυρή έκρηξη, αναπτύσσουν θερμοκρασία έως 600ºC, δεν σβήνουν με νερό και κατά την ανάφλεξη εκλύουν τοξικούς καπνούς. Στην Νότια Κορέα όπου λειτουργούν 1500 σταθμοί μπαταριών έχει εκδηλωθεί πυρκαγιά σε 23 από αυτούς. Στη Μελβούρνη της Αυστραλίας σε ανάλογη πυρκαγιά χρειάστηκε να εκκενώσουν μεγάλη περιοχή. Παραθέτουμε σχετικό απόσπασμα από τη Μελέτη του Σταθμού Μπαταριών στη θέση Σπάτα: “Οι πυρκαγιές συσσωρευτών παρουσιάζουν ιδιαιτερότητες ως προς τη συμπεριφορά τους κατά την καύση και την κατάσβεση. Ως υλικό κατάσβεσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί το νερό ή το διοξείδιο του άνθρακα. Οι πυροσβέστες πρέπει να διαθέτουν αυτόνομες συσκευές αναπνοής κατά την επιχείρηση κατάσβεσης. Οι ιδιαίτεροι κίνδυνοι που ελλοχεύουν είναι η βίαιη εκτόνωση αερίων και η πιθανή έκρηξη των στοιχείων των μπαταριών όταν εκτεθούν σε υψηλές θερμοκρασίες. Τα προϊόντα της καύσης των συσσωρευτών είναι το CO, το CO2, και οι ατμοί οξειδίου του λιθίου”. 

• Δεν υπάρχει κανονισμός πυρασφάλειας και ειδικό νομοθετικό πλαίσιο που αφορά την ασφάλεια των σταθμών μπαταριών. Αυτό επιβεβαιώνεται από την απάντηση της Πυροσβεστικής υπηρεσίας του Ν. Αρκαδίας σε σχετικό ερώτημα των κατοίκων Δόριζας (βλ. σχετ. έγγραφο). Οι περιβαλλοντικοί όροι του σταθμού μπαταριών στη θέση Σπάτα δεν απαιτούν ούτε καν μελέτη ενεργητικής πυροπροστασίας που θα περιγράφει την επικινδυνότητα της εγκατάστασης και τα ειδικά μέτρα πυροπροστασίας για τα οποία δεν υπάρχει νομοθεσία... (βλ. σελ.8 ΑΕΠΟ). 

• Γύρω από τους σταθμούς θα αναπτύσσονται ισχυρά ηλεκτρομαγνητικά πεδία που πιθανόν να έχουν επίπτωση στην πανίδα της περιοχής (π.χ μέλισσες) • Θα γίνουν σημαντικές επεμβάσεις στο έδαφος για την εγκατάσταση και σύνδεση των σταθμών μπαταριών με τις α/γ και τους υποσταθμούς υψηλής τάσης. Θα εκσκαφούν χιλιόμετρα για να περάσουν υπόγεια καλώδια μεταφοράς ρεύματος από τις α/γ προς τον κάθε σταθμό μπαταριών και από εκεί προς τους υποσταθμούς υψηλής τάσης που ήδη λειτουργούν. 

• Θα γίνουν νέα δίκτυα μεταφοράς υψηλής τάσης. Είναι πολύ πιθανό ότι θα χρειαστούν νέες γραμμές υψηλής τάσης για να αυξηθεί η ποσότητα ρεύματος που θα μεταφέρεται στο κεντρικό σύστημα. Οι υπέργειες γραμμές μεταφοράς αυξάνουν τον κίνδυνο των πυρκαγιών που ζούμε κάθε καλοκαίρι. Συμπέρασμα: Η αυξανόμενη συγκέντρωση ανεμογεννητριών στον Δήμο Καρύστου θα συνοδευτεί μοιραία από πληθώρα εγκαταστάσεων σταθμών μπαταριών. Οι τέσσερις πρώτες αδειοδοτήσεις προετοιμάζουν το έδαφος για τις επόμενες. Σε συνδυασμό με τις μόνιμες πυρκαγιές που ξεσπούν από υπέργεια καλώδια μεταφοράς, οι σταθμοί μπαταριών θα προσθέσουν νέο σοβαρό κίνδυνο πυρκαγιών ειδικού τύπου που δεν σβήνουν με συμβατικά μέσα. 

Επιπλέον ορατός είναι ο κίνδυνος ρύπανσης των νερών από πιθανές διαρροές τοξικών ουσιών καθώς και του αέρα από τοξικούς καπνούς σε περίπτωση πυρκαγιάς. Είναι φανερό ότι η εγκατάσταση σταθμών μπαταριών απειλεί τον τόπο μας με νέες άνευ προηγουμένου καταστροφές. 

Συγκέντρωση στοιχείων: Σ.Π.ΠΕ.Ν.Κ 

Πηγές: Περιβαλλοντική Έκθεση της εταιρειας ΙΝΤRA-S.ENERGY MA.E για τον Σταθμό Αποθήκευσης Μπαταριών στη θέση Σπάτα. https://www.energia.gr/article/179924/poso-asfaleis-einai-oi-egkatastaseis-apothhkeyshsenergeias-me-mpataries https://www.theguardian.com/australia-news/2021/aug/02/tesla-big-battery-fire-in-victoriaburns-into-day-three https://pv-magazine-usa.com/2019/08/08/lithium-ion-not-prudent-and-create-unacceptablerisks/ https://www.wired.com/story/big-grid-batteries-are-booming-so-are-fears-fire