Συζητήσεις και υποσχέσεις για το νέο Χωροταξικό ΑΠΕ

Επικαιροποίηση 20/4/2023

Με την επόμενη κυβέρνηση το νέο Χωροταξικό των ΑΠΕ - Η «καυτή πατάτα» που μεταθέτει τις αποφάσεις και οι 11 κατευθύνσεις της τελικής μελέτης

Γιώργος Φιντικάκης, 18 04 202, από το https://energypress.gr/news/me-tin-epomeni-kybernisi-neo-horotaxiko-ton-ape-i-kayti-patata-poy-metathetei-tis-apofaseis

Ο υπαρκτός κίνδυνος να αποτελέσει μερικές εβδομάδες πριν τις κάλπες ένα νέο πεδίο οξείας πολιτικής αντιπαράθεσης και οι δυσκολίες στην εξεύρεση ισορροπιών μεταξύ περιβαλλοντικών οργανώσεων και επενδυτών, μεταθέτουν για μετά τις εκλογές τις ανακοινώσεις για την «καυτή πατάτα» του Χωροταξικού των ΑΠΕ.

Εναπόκειται στην επόμενη κυβέρνηση να βρει τη λύση στην δύσκολη εξίσωση και να ικανοποιήσει όσο το δυνατόν αμφότερες τις πλευρές, παρ’ ότι η τελική μελέτη για το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο (ΕΧΠ), είναι σχεδόν έτοιμη και η παραλαβή της από το ΥΠΕΝ επρόκειτο να γίνει ως τα τέλη Απριλίου.

Ενα θέμα όμως που μέσα σε τέτοια πολιτική πόλωση, θα άνοιγε τη συζήτηση για τις λεγόμενες περιοχές «αιολικής προτεραιότητας» και «αιολικής καταλληλότητας» που θα φιλοξενηθούν τα έργα ΑΠΕ, τι επιτρέπεται και τι όχι στις περιοχές Natura, τι ισχύει για τα συνοδά έργα, μόνο τροφή στους πολέμιους της πράσινης ανάπτυξης θα προσέφερε. Ετσι, θα αποτελέσει μέρος της «ατζέντας» του επόμενου ΥΠΕΝ.

Σε ποια φάση όμως αλήθεια βρίσκεται σήμερα η αναθεώρηση του ΕΧΠ του 2008, το οποίο αποτελείται από συνολικά 5 στάδια ; Καταρχήν, η ανάλυση και αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης, δηλαδή το Στάδιο Α’, έχει ολοκληρωθεί και βρίσκεται σε εξέλιξη το Στάδιο Β’, το οποίο μαζί με τα υπόλοιπα τρία περιλαμβάνει τη διατύπωση και τη βελτίωση της πρότασης αναθεώρησης του ΕΧΠ για τις ΑΠΕ. Ιδού οι βασικές κατευθύνσεις και κάποιες πρώτες επισημάνσεις.

1. Δεκαέξι χρόνια μετά το σχέδιο του 2008, το μέγεθος των ανεμογεννητριών είναι μεγαλύτερο. Αυτό προφανώς αλλάζει και τα δεδομένα και καθιστά απαραίτητη την επανεξέταση των ελάχιστων αποστάσεων, τις επιπτώσεις των εγκαταστάσεων σε ευαίσθητα τοπία και γενικά τους κανόνες ένταξης στο περιβάλλον. Το νέο Χωροταξικό τα συνυπολογίζει όλα αυτά.
2. Η μέγιστη επιτρεπόμενη πυκνότητα αιολικών εγκαταστάσεων ανά ΟΤΑ και κατηγορία χώρου. Τα στοιχεία δείχνουν ότι παρέχεται η δυνατότητα τοποθέτησης μονάδων ΑΠΕ 26πλάσιας συνολικής ισχύος του εθνικού στόχου για το 2030, μόνο από χερσαίες εγκαταστάσεις. Θυμίζουμε ότι από τα σημερινά 9,2 GW αιολικών και φωτοβολταϊκών, ο πήχης στο σχέδιο του νέου ΕΣΕΚ απογειώνεται στα 25 GW. Στα φωτοβολταικά προβλέπεται εκτίναξη στα 14,1 GW έναντι 4,9 GW σήμερα. Στα χερσαία αιολικά, αύξηση στα 7,1 GW από 4,5 GW σήμερα. Στα offshore αιολικά, 2,7 GW από μηδέν σήμερα. Στην αποθήκευση 8 GW. Αυτοί πάντως οι στόχοι θα αναθεωρηθούν, προς τα πάνω στα χερσαία αιολικά και σε όλα τα άλλα, προς τα κάτω.
3. Αναδιάρθρωση των Περιοχών Αιολικής Προτεραιότητας (ΠΑΠ) και των Περιοχών Αιολικής Καταλληλότητας (ΠΑΚ). Το νέο Χωροταξικό λαμβάνει υπ’ όψη τις υφιστάμενες συγκεντρώσεις αλλά και περιοχές με αυξημένη ζήτηση (π.χ. Ευρυτανία, Θίσβη).
4. Νέοι και μεγαλύτεροι δρόμοι. Ειδικά στα αιολικά, τα συνοδά έργα και οι υποδομές θα είναι περισσότερα και μεγαλύτερα.
5. Κριτήρια χωροθέτησης όλων των μορφών ΑΠΕ και κυρίως των αιολικών και ηλιακών εγκαταστάσεων. 
6. Περιορισμός στο μέγεθος των ανεμοννητριών που μπορούν να εγκατασταθούν σε κάποιες περιοχές, λόγω των ιδιαιτεροτήτων τους. Τέτοιες είναι όσες αποτελούν π.χ. μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς. Επανεξετάζονται επίσης οι αποστάσεις από οικισμούς ή περιοχές οργανωμένης τουριστικής ανάπτυξης.
7. Τι θα συμβεί με την χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων εντός των Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας (ΖΕΠ) αλλά και των Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά (ΣΠΠ). 
8. Επαναπροσδιορισμός των περιοχών αποκλεισμού.
9. Ενταξη στο νέο Χωροταξικό του θεσμού των «απάτητων βουνών». Εως σήμερα έχουν ενταχθεί συνολικά 8 ορεινοί όγκοι (Λευκά Όρη στην Κρήτη, Σάος στην Σαμοθράκη, Σμόλικας σε Ιωάννινα, Γρεβενά, Τύμφη σε Ιωάννινα, Ταΰγετος σε Λακωνία & Μεσσηνία, Χατζή στα Τρίκαλα, Άγραφα σε Καρπενήσι, Καρδίτσα, Μαίναλο στην Αρκαδία. Εχει μεγάλο ενδιαφέρον με ποιό τρόπο θα αποτυπώνεται η συγκεκριμένη ρύθμιση στο νέο Χωροταξικό. Σε αρκετά βουνά, πράγματι, δεν είναι δυνατό να αναπτυχθεί ένα αιολικό πάρκο με 50 ανεμογεννήτριες. Αλλά πιθανόν να μπορεί να γίνει με 10. Ή να μπορεί να αναπτυχθεί ένα φωτοβολταϊκο. Ή να μπορεί να αναπτυχθεί ένα έργο ΑΠΕ με άλλους περιβαλλοντικούς όρους. Εντούτοις η ρύθμιση του ΥΠΕΝ απαγορεύει εκ των προτέρων την υποβολή αίτησης και μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
10. Το Χωροταξικό είναι συμβατό με τους στόχους του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ). Εχει ληφθεί υπ’ όψη η Μακροχρόνια Στρατηγική για το 2050. Εχει δηλαδή συνυπολογιστεί η ανάπτυξη θαλάσσιων εγκαταστάσεων ΑΠΕ και μονάδων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας.
11. Δίκτυα. Εχει επίσης συνυπολογιστεί η ενίσχυση και επέκταση των δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, σε αντιστοιχία με τις τάσεις ανάπτυξης εγκαταστάσεων ΑΠΕ χωρικά.

---
Για «δυνατούς λύτες» η χωροθέτηση των ΑΠΕ

BUSINESS NEWS /Δευτέρα 13 Μαρτίου 2023, Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, https://www.amna.gr/business/article/714955/Gia-dunatous-lutes-i-chorothetisi-ton-Ananeosimon-Pigon-Energeias

Το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο (ΕΧΠ) για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), στην Ελλάδα εγκρίθηκε αρχικά το 2008 και σήμερα βρίσκεται στο τελικό στάδιο επαναξιολόγησης και αναθεώρησης από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Εκκρεμούν οι απαιτούμενες Περιβαλλοντικές Μελέτες και τα Προεδρικά Διατάγματα που θα διαμορφώσουν ένα συμπαγές θεσμικό πλαίσιο.
 
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του ΑΠΕ-ΜΠΕ, η παραλαβή της τελικής μελέτης από το ΥΠΕΝ προβλέπεται να γίνει, βάσει εγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος, μέχρι το τέλος Απριλίου 2023. Η εν λόγω μεταρρύθμιση αποτελεί ένα από τα πλέον αμφιλεγόμενα ζητήματα που απασχολεί διαχρονικά και έντονα νομικούς, περιβαλλοντικές οργανώσεις, τοπικές κοινωνίες, αλλά και την ίδια την αγορά. Σύμφωνα με την πρόταση του νέου Εθνικού Σχεδιασμού για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), στόχος για τη χώρα μας είναι το 45% της ενέργειας να προέρχεται από ΑΠΕ έως το 2030, μέχρι την πλήρη απανθρακοποίηση το 2050. Ζητούμενο λοιπόν αποτελεί ο συνδυασμός της προστασίας του περιβάλλοντος, της βιοποικιλότητας και του τουριστικού προϊόντος της χώρας με την προώθηση των απαιτούμενων έργων, με όρους βιωσιμότητας. Ένα δύσκολο πρόβλημα για «δυνατούς λύτες».
 
Όπως αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο γενικός γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ, επικ. καθ. ΕΜΠ Ευθύμης Μπακογιάννης, «σκοπός του ΕΧΠ-ΑΠΕ, όπως διατυπώνεται στην πρόταση αναθεώρησής του, είναι η διαμόρφωση ενός πλαισίου κατευθύνσεων και ρυθμίσεων για τη χωρική διάρθρωση των εγκαταστάσεων ΑΠΕ και των επιμέρους κατηγοριών τους, λαμβάνοντας υπόψη:
1ον) τον Ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας και την ανάγκη επίτευξης των εκάστοτε συμβατικών στόχων της Ελλάδας για την προώθηση των ΑΠΕ και την αύξηση της διείσδυσής τους στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας,
2ον) τη φυσιογνωμία και τα χωρικά χαρακτηριστικά του ηπειρωτικού, θαλάσσιου και νησιωτικού χώρου, και
3ον) τις ανάγκες προστασίας και διαχείρισης των περιοχών με ειδικό περιβαλλοντικό - οικολογικό - πολιτιστικό και τοπιολογικό ενδιαφέρον, καθώς και των περιοχών με μεγάλη ευαλωτότητα στην κλιματική μεταβολή».
 
Μια τέτοια μελέτη, όπως το ΕΧΠ ΑΠΕ, όπως αναφέρεται, εκπονείται σε πέντε στάδια. Το πρώτο στάδιο που αφορά στην ανάλυση και αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης έχει ολοκληρωθεί και είναι σε εξέλιξη το Στάδιο Β’, το οποίο μαζί με τα υπόλοιπα τρία περιλαμβάνει τη διατύπωση και τη βελτίωση της πρότασης αναθεώρησης του ΕΧΠ για τις ΑΠΕ.
 
Σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, από την αξιολόγηση που έγινε, προέκυψαν τα ακόλουθα κυριότερα δεδομένα και στοιχεία :
1. Η μέγιστη επιτρεπόμενη πυκνότητα αιολικών εγκαταστάσεων ανά ΟΤΑ και κατηγορία χώρου, όπως καθορίζεται από το ισχύον ΕΧΠ-ΑΠΕ, παρέχει τη δυνατότητα εγκατάστασης μονάδων εκμετάλλευσης της αιολικής ενέργειας, συνολικής ισχύος 26πλάσιας του εθνικού στόχου για το 2030, μόνο από χερσαίες εγκαταστάσεις.
Ταυτόχρονα διατυπώθηκε η ανάγκη αναδιάρθρωσης των Περιοχών Αιολικής Προτεραιότητας (ΠΑΠ) και των Περιοχών Αιολικής Καταλληλότητας (ΠΑΚ) λαμβάνοντας υπ’ όψη τις υφιστάμενες συγκεντρώσεις αλλά και τις περιοχές με αυξημένη ζήτηση (π.χ. Ευρυτανία, Θίσβη).
 
2. Η αύξηση του μεγέθους των ανεμογεννητριών (Α/Γ) τροποποιεί τα δεδομένα - υποθέσεις στα οποία είχε βασιστεί το ισχύον ΕΧΠ-ΑΠΕ και καθιστά αναγκαία την επανεξέταση θεμάτων όπως οι κανόνες ένταξης στο τοπίο, οι ελάχιστες αποστάσεις, η επίδραση των εγκαταστάσεων σε ευαίσθητα τοπία, κλπ.
 
3. Η αύξηση των απαιτήσεων των συνοδών έργων και υποδομών, κυρίως των αιολικών εγκαταστάσεων.
 
4. Η χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων εντός των Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας (ΖΕΠ) αλλά και των Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά (ΣΠΠ) και οι συγκρούσεις που συνεπάγεται.
 
5. Η εναρμόνιση με τις υπό εκπόνηση Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες, προκειμένου να επαναπροσδιοριστούν οι περιοχές αποκλεισμού.
 
6. Η αποσαφήνιση των κριτηρίων χωροθέτησης όλων των μορφών ΑΠΕ και κυρίως των αιολικών εγκαταστάσεων και ηλιακών εγκαταστάσεων.
 
7. Η εξέταση τυχόν περιορισμού στο μέγεθος των Α/Γ που δύνανται να εγκατασταθούν σε κάποιες περιοχές, δεδομένου του ανάγλυφου του ελληνικού εδάφους και των ιδιαιτεροτήτων των περιοχών (π.χ. μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς). Στο πλαίσιο αυτό θα μπορούσαν να επανεξεταστούν οι αποστάσεις από οικισμούς ή περιοχές οργανωμένης τουριστικής ανάπτυξης
 
Σύμφωνα με τον Ευθύμιο Μπακογιάννη, όσον αφορά το γενικότερο αναπτυξιακό - θεσμικό πλαίσιο, που σχετίζεται με τις ΑΠΕ, προκύπτει ότι θα πρέπει να ενσωματωθούν ρυθμίσεις για την εξυπηρέτηση στόχων, όπως:
1. Συμβατότητα των στόχων του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) με τις τάσεις ανάπτυξης των εγκαταστάσεων ΑΠΕ. (Λήφθηκε υπόψη η Μακροχρόνια Στρατηγική για το 2050).
2. Ενίσχυση και επέκταση των δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, σε αντιστοιχία με τις τάσεις ανάπτυξης εγκαταστάσεων ΑΠΕ χωρικά.
3. Ανάπτυξη θαλάσσιων εγκαταστάσεων ΑΠΕ για την εκμετάλλευση της αιολικής ενέργειας.
4. Ανάπτυξη μονάδων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας με μπαταρίες, έτσι ώστε να εξισορροπηθεί η μεταβλητότητα ηλεκτροπαραγωγής των ήδη διαδεδομένων μορφών εγκαταστάσεων ΑΠΕ (Α/Γ και Φ/Β).
5. Θεσμοθέτηση ρυθμίσεων για έργα μικρότερης ισχύος που δεν υπάγονται στο ΕΧΠ ΑΠΕ, με αποτέλεσμα η χωροθέτησή τους να μην υπακούει σε συγκεκριμένους κανόνες και να είναι άναρχη.
6. Ενεργοποίηση του προβλεπόμενου από το ισχύον ΕΧΠ-ΑΠΕ Συστήματος Παρακολούθησης, με στόχο τη μελέτη και εκτίμηση των συνεργιστικών και σωρευτικών επιπτώσεων των εγκαταστάσεων ΑΠΕ, ιδίως σε περιοχές προστασίας.
7. Προσδιορισμός με συστηματικό τρόπο της σχέσης των ΕΧΠ μεταξύ τους και παροχή κατευθύνσεων για χρήσεις που είναι εν δυνάμει ασύμβατες ή ανταγωνιστικές με το αντικείμενο του καθενός.
8. Εναρμόνιση των ΠΧΠ με το ΕΧΠ-ΑΠΕ και παροχή κατευθύνσεων: Διατάξεις των ΠΧΠ οι οποίες κινούνται σε πλαίσιο συμβατότητας με το ΕΧΠ-ΑΠΕ και αξιολογούνται θετικά μπορούν να αποτελέσουν εισροή στο νέο ΕΧΠ / Διατάξεις των ΠΧΠ που προκάλεσαν προβληματισμό χρήζουν περαιτέρω θεώρησης στο επόμενο στάδιο, προκειμένου είτε να ληφθούν υπόψη στο νέο ΕΧΠ είτε να προταθεί η κατάργησή τους από τα ΠΧΠ ώστε να μην προκύπτουν ζητήματα εναρμόνισης.
 
«Αξιοποίηση κατά προτεραιότητα των θέσεων με καλό αιολικό δυναμικό, σημαίνει πιο πολλή, καθαρή ενέργεια με λιγότερες συνολικά ανεμογεννήτριες, με ακόμα χαμηλότερο κόστος για τον καταναλωτή και με μικρότερη κατάληψη εδάφους», υπογράμμισε η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ), σε πρόσφατη ημερίδα που διοργάνωσε 
 
Η βασική θέση που διατύπωσε η Ένωση είναι ότι «μια πρόταση για νέο αιολικό πάρκο πρέπει να αξιολογείται κατά περίπτωση και εάν αποδεικνύεται με βάση συγκεκριμένα και επιστημονικά δεδομένα ότι θα υπάρχουν σημαντικές αρνητικές, μη αναστρέψιμες, επιπτώσεις - που δεν μπορεί να μετριασθούν ή να αντισταθμιστούν - σε κάποιο προστατευόμενο αντικείμενο υψηλής αξίας, τότε η συγκεκριμένη αίτηση θα πρέπει να απορρίπτεται».
 
Μάλιστα, σύμφωνα με την ΕΛΕΤΑΕΝ, «πάρα πολλές επιστημονικές μελέτες σχετικά με την αιολική ενέργεια επικεντρώνονται στη σχέση μεταξύ αιολικών πάρκων και βιοποικιλότητας και ειδικά ορνιθοπανίδας. Έτσι υπάρχουν πραγματικά δεδομένα που αποδεικνύουν ότι ανεμογεννήτριες και πουλιά μπορούν να συνυπάρξουν αρμονικά όταν λαμβάνονται οι κατάλληλες πρόνοιες. Οι αντίθετοι ισχυρισμοί, δηλαδή ότι η διατήρηση σπάνιων ειδών ορνιθοπανίδας απειλείται πάντα από τις ανεμογεννήτριες, πολύ συχνά στηρίζονται σε διαστρέβλωση μελετών», όπως υπογραμμίζει.
 
Από την πλευρά τους οι περιβαλλοντικές οργανώσεις [ΑΝΙΜΑ, ΑΡΧΕΛΩΝ Σύλλογος για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, Καλλιστώ, Μεσόγειος SOS, Greenpeace, WWF], υποστηρίζουν την απολιγνιτοποίηση του μίγματος παραγωγής ενέργειας στη χώρα μας, στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης πολιτικής δίκαιης μετάβασης σε μια οικονομία μηδενικών εκπομπών άνθρακα έως τα μέσα του αιώνα, σύμφωνα με την ενιαία Ευρωπαϊκή πολιτική για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. 
 
Ωστόσο, όπως επισημαίνουν με ανακοίνωσή τους, «η μετάβαση αυτή δεν θα πρέπει να γίνει σε πλαίσιο που θα δημιουργεί ασφυκτικές και εκβιαστικές καταστάσεις για την κοινωνία και τη βιοποικιλότητα».
 
Οι οργανώσεις, χαρακτηρίζουν ως επείγουσες ανάγκες αφενός τη μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος της χώρας με ριζοσπαστικές και πλήρως μελετημένες πρωτοβουλίες για τον περιορισμό της ενεργειακής σπατάλης, την ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος, την υιοθέτηση βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής και την διεύρυνση της χρήσης μέσων μαζικής μεταφοράς και αφετέρου τη συντεταγμένη, περιβαλλοντικά ασφαλή και κοινωνικά δίκαιη ανάπτυξη των απαραίτητων υποδομών παραγωγής και αποθήκευσης ενέργειας από ΑΠΕ.
 
Όπως τόνισε στην ημερίδα του ΕΛΕΤΑΕΝ ο Γιάννης Γιαρέντης πρόεδρος του Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ), πέρα από τα προφανή κλιματικά και ενεργειακά οφέλη, η συμβολή των ΑΠΕ και κυρίως της αιολικής ενέργειας ήταν η μέγιστη στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ), που αποτελεί τον μοχλό επιδοτήσεων των λογαριασμών ρεύματος και ενίσχυσης της κοινωνίας για την ανάσχεση των συνεπειών της ενεργειακής κρίσης, φθάνοντας τα 4,2 δισ. 

Σύμφωνα με τον κ. Γιαρέντη για την κοινωνική αποδοχή των είναι ανάγκη η προώθηση της απαιτούμενης εκπαίδευσης και κουλτούρας. «Να εισαχθούν στα σχολεία ζητήματα που στοχεύουν στην ενημέρωση, εκμάθηση και προώθηση των αρχών της βιωσιμότητας και των ΑΠΕ ήδη από τις σχολικές ηλικίες».
 
Ηλ.Παλ.

---

[ΕΠΠΠΟ:  Πρώτα θα τα δώσουν όλα και μετά θα το φτιάξουν]

Κατεύθυνση Μητσοτάκη στη σύσκεψη για το νέο Χωροταξικό των ΑΠΕ: Όχι ανεμογεννήτριες σε ψηλά βουνά και μικρά νησιά του Ν. Αιγαίου - Πιο δύσκολη η διάνοιξη νέων δρόμων για αιολικά

Γιώργος Φιντικάκης, 21 06 202, από το https://energypress.gr/news/kateythynsi-mitsotaki-sti-syskepsi-gia-neo-horotaxiko-ton-ape-ohi-anemogennitries-se-psila

Τέλος στην εγκατάσταση ανεμογεννητριών στα ψηλά βουνά και στα μικρά νησιά του Νοτίου Αιγαίου βάζει το υπό κατάρτιση νέο Χωροταξικό για τις ΑΠΕ, μετά και τις σαφείς κατευθύνσεις που έδωσε χθες ο Κυρ. Μητσοτάκης. Ταυτόχρονα το νέο πλαίσιο, κάνει πιο δύσκολη, για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος, τη διάνοιξη νέων οδών για αιολικά πάρκα. Η τοποθέτηση ανεμογεννητριών πρέπει πρώτα να εξαντλεί τα περιθώρια αξιοποίησης των υφιστάμενων δρόμων, και μετά να εξετάζεται η χάραξη νέων.

Τα παραπάνω είναι σύμφωνα με τις πληροφορίες του Energypress, μερικές μόνο από τις γενικές αρχές του υπό σχεδίαση Χωροταξικού, μετά και την χθεσινή ευρεία σύσκεψη στο Μαξίμου υπό τον Πρωθυπουργό, με την ηγεσία του ΥΠΕΝ. Συζήτηση που φαίνεται ότι μονοπώλησαν οι ανεμογεννήτριες για τις οποίες και μπήκαν κάποιες γενικές κατευθύνσεις, προκειμένου να αποτυπωθούν στο νέο πλαίσιο, που θα είναι έτοιμο σε ένα έτος. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές στο νέο Χωροταξικό: 

• Μπαίνει στοπ στην εγκατάσταση αιολικών πάρκων στα ψηλά βουνά και στα μικρά νησιά του Ν.Αιγαίου. Το τι σημαίνει «ψηλό βουνό» (από ποιό υψόμετρο και πάνω, με ποιά χαρακτηριστικά κ.λπ.) καθώς επίσης το τι σημαίνει «μικρό νησί», θα ορίζεται στο τελικό κείμενο.
• Η απαγόρευση είναι οριζόντια. Διέπεται από το σκεπτικό ότι η κλίμακα στα μικρά νησιά είναι τέτοια ώστε ένα αιολικό πάρκο, αποτελούμενο για παράδειγμα από 5 ανεμογεννήτριες, ισχύος 4-5 MW, συνιστά σοβαρή παρέμβαση στο τοπίο.
• Όσον αφορά την αλόγιστη διάνοιξη νέων οδών για αιολικά πάρκα, και στο πλαίσιο επίτευξης των στόχων της πράσινης μετάβασης έως το 2030, πρέπει κατά το δυνατόν αυτή να περιοριστεί, ειδικά σε περιοχές όπως οι παραπάνω. «Στο όνομα των ΑΠΕ πρέπει να αποφύγουμε να οργώσουμε όλη την Ελλάδα», όπως αναφέρει πηγή με γνώση των συζητήσεων.
• Στο πλαίσιο αυτό, διαπιστώνεται η ανάγκη της όσο το δυνατόν καλύτερης αποτύπωσης σε χάρτες τόσο των υφιστάμενων αιολικών (και όσων έχουν πάρει όρους σύνδεσης), όσο και των δρόμων που οδηγούν σε αυτά.

Τι θα συμβεί στο μεσοδιάστημα

Ενα ερώτημα βέβαια αφορά το τι θα συμβεί στο μεσοδιάστημα έως ότου θεσπιστεί το νέο Χωροταξικό. Κατά πόσο δηλαδή για ένα ακόμη χρόνο μέχρι να έχει ολοκληρωθεί το νέο πλαίσιο, θα συνεχίζουν να εκδίδονται άδειες για αιολικά σε ψηλά βουνά και μικρά νησιά του Ν.Αιγαίου. Η απάντηση είναι ότι μέχρι τότε, η έκδοση αδειών θα συνεχίσει να γίνεται κανονικά, με το υφιστάμενο πλαίσιο, ακόμη και αν αφορά τις παραπάνω περιοχές. Ωστόσο, όπως λένε οι ίδιες πηγές, όσον αφορά την ηπειρωτική χώρα, το καθεστώς έχει γίνει από φέτος πιο απαγορευτικό με την πρωτοβουλία για τα «απάτητα βουνά». 

Εξι παρθένα βουνά, τα Λευκά Όρη (2.453 μέτρα το μέγιστο υψόμετρο), ο Ταΰγετος (2.407 μέτρα), το Σάος στη Σαμοθράκη (1.611 μ.), η Τύμφη (2.497 μ.) και ο Σμόλικας (2.637 μ.) στην Πίνδο και το όρος Χατζή (2.038 μ.)στη Θεσσαλία, υπάγονται από τις αρχές του έτους σε καθεστώς πολύ αυξημένης περιβαλλοντικής θωράκισης. Απαγορεύεται κάθε παρέμβαση, ικανή να αλλοιώσει τον χαρακτήρα τους, όπως κατάτμηση γης, άνοιγμα νέων δρόμων ή εγκατάσταση ανεμογεννητριών. Τα υψόμετρα των παραπάνω βουνών είναι απολύτως ενδεικτικά και δεν αποκλείεται οι απαγορεύσεις να ξεκινήσουν από χαμηλότερα. 

Ταυτόχρονα, δεν αποκλείεται οι Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες (ΕΠΜ) που γίνονται την περίοδο αυτή για τις περιοχές Natura, να συμπεριλάβουν και παρόμοιες απαγορεύσεις για τα ψηλά βουνά και τα μικρά νησιά.