σε αυτούς θα πωληθεί η ΛΑΡΚΟ;

Η «τρόικα των Καζάκων» επέστρεψε για τη ΛΑΡΚΟ

από τους ΧΡΥΣΑ ΛΙΑΓΓΟΥ, ΗΛΙΑΣ ΜΠΕΛΛΟΣ

πηγή: Καθημερινή,  https://www.kathimerini.gr/1025811/gallery/oikonomia/epixeirhseis/h-troika-twn-kazakwn-epestreye-gia-th-larko

• 
  Το σχέδιο της «τρόικας των Καζάκων» Αλεξάντερ Μασκέβιτς, Πατόχ Σατζίεφ και Αλιτζάν Ιμπραγκίμοβ για τη ΛΑΡΚΟ στηρίζεται στην επιτυχία του εμπλουτισμού μεταλλεύματος από τη Γουατεμάλα στις εγκαταστάσεις της ελληνικής εταιρείας. Αν αυτό καταστεί εφικτό, τότε η ΛΑΡΚΟ αποκτά ενδιαφέρον για τους τρεις συνεταίρους με τον πολυτάραχο βίο, οι οποίοι «φλερτάρουν» τη ΛΑΡΚΟ από το 2009. Ενδιαφέρον για την εταιρεία πάντως έχει εκφράσει και ακόμη ένας γνώριμος από τα παλιά, ο Ισραηλινός μεγιστάνας Μπένι Στάινμετζ.

Παλιοί γνώριμοι της ΛΑΡΚΟ, και με «πλούσια ιστορία», είναι όπως φαίνεται οι άνθρωποι που βρίσκονται πίσω από την ελβετική εταιρεία TELF AG, η οποία, όπως αποκάλυψε η «Κ» την προηγούμενη Κυριακή, έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την προβληματική βιομηχανία σιδηρονικελίου και μάλιστα έχει αρχίσει να κάνει δοκιμές πρόσμειξης του ελληνικού μεταλλεύματος με μετάλλευμα από τη Γουατεμάλα.
Στην προσπάθειά του να βρει κάποιος τους ιδιοκτήτες του υποψήφιου μνηστήρα της ΛΑΡΚΟ θα πρέπει να ακολουθήσει διαδρομές από το μακρινό Αλμάτι του Καζαχστάν έως τα Σκόπια και το Κόσοβο, κι από το Ντουμπάι έως το Λονδίνο, το Αμστερνταμ και το Λουγκάνο της Ελβετίας, κάνοντας μια στάση στο Γκέρνσεϊ, αυτό το σύμπλεγμα μικρών νησιών στη Μάγχη, για χάρη του οποίου γεννήθηκαν οι όροι φορολογικός παράδεισος, offshore κ.λπ.
Η TELF είναι ο εμπορικός βραχίονας της Eurasian Resources Group (ERG) στον κλάδο του σιδηρονικελίου, ενός ομίλου με έδρα το Καζαχστάν. H ERG ελέγχεται από την αποκαλούμενη τρόικα ή «τρίο των Καζάκων» Αλεξάντερ Μασκέβιτς, Πατόχ Σατζίεφ και Αλιτζάν Ιμπραγκίμοβ, οι οποίοι τα τελευταία χρόνια φέρονται να αντιμετωπίζουν σωρεία νομικών προβλημάτων ή και κατηγοριών από κατά τόπους εποπτικές αρχές και επιπλέον αναφέρονται από τη Διεθνή Διαφάνεια σε λίστα φυσικών προσώπων σχετική με έρευνες για περιστατικά απάτης, δωροδοκίας και διαφθοράς.
Μια άλλη ελεγχόμενη από την ERG είναι η εταιρεία συμμετοχών Cunico Resources με έδρα το Αμστερνταμ. Το 90% του μετοχικού κεφαλαίου της Cunico ελέγχει η ERG μέσω δύο θυγατρικών της, της Marketing με έδρα τη ζώνη ελεύθερου εμπορίου του Ντουμπάι και της International Mineral Resources (IMR) με έδρα το Λονδίνο.

Ο Αλεξάντερ Μασκέβιτς.

Το όχι τόσο μακρινό 2009, η Cunico είχε εκδηλώσει και πάλι ενδιαφέρον για τη ΛΑΡΚΟ. Τότε ωστόσο η κατάσταση ήταν λίγο διαφορετική σε σχέση με σήμερα. Το «τρίο των Καζάκων» ήλεγχε, διά της IMR, μόνο το 50%. Το άλλο 50% κατείχε η BSG Resources, του Ισραηλινού μεγιστάνα Μπένι Στάινμετζ, με έδρα τα νησιά Γκέρνσεϊ. Σήμερα η BSGR ελέγχει από τίποτα έως 10% το πολύ. Επίσης, εκείνη την εποχή, επικεφαλής της Cunico ήταν ο κ. Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, πρώην πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΛΑΡΚΟ.
Η «ελληνική κοινότητα» της Cunico ήταν πολυπληθής, καθώς ο κ. Δασκαλάκης είχε προσλάβει κι άλλους Ελληνες που είχαν περάσει από τη ΛΑΡΚΟ και απασχολούνταν πλέον στα μεταλλεία που είχε αγοράσει η Cunico στα Σκόπια, στο Κόσοβο, στην Αλβανία και στη Ζάμπια. Εκείνη τη χρονιά, το 2009, ο τότε διευθύνων σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ φερόταν να έχει ταξιδέψει στα Σκόπια για να συναντηθεί με τον Δασκαλάκη για την υπόθεση της ΛΑΡΚΟ. Σήμερα, ο Δασκαλάκης δεν εργάζεται πλέον στην Cunico.
Ωστόσο, το «τρίο των Καζάκων» φαίνεται, παρά την απομάκρυνση του πρώην στελέχους τους και στελέχους της ΛΑΡΚΟ, δεν ξέχασε την ελληνική εταιρεία. Βρήκε άλλον τρόπο προσέγγισης, αυτή τη φορά μέσω της TELF. Οπως αποκάλυψε η «Κ», στελέχη της βρίσκονται εδώ και μήνες σε επαφές τόσο με τον υπουργό Επικρατείας Αλέκο Φλαμπουράρη όσο και με τη ΔΕΗ, στην οποία η ΛΑΡΚΟ χρωστάει 300 εκατ. ευρώ.
Πιθανόν όμως την ελληνική μεταλλουργία να μην έχουν ξεχάσει ούτε παλαιοί συνεργάτες των Καζάκων όπως ο Στάινμετζ. Σύμφωνα με άλλες πληροφορίες, την κυβέρνηση έχει προσεγγίσει και εταιρεία ισραηλινών συμφερόντων με τεχνογνωσία και δραστηριότητα στο αντικείμενο.

Η ταραχώδης πορεία των τριών συνεταίρων

Ο Πατόχ Σατζίεφ.

Μπορεί τα δημοσιεύματα στον ευρωπαϊκό και τον διεθνή Τύπο να τους αποκαλούν το τρίο των Καζάκων, στην πραγματικότητα όμως κανένας από αυτούς δεν είναι από το Καζαχστάν. Ο Μασκέβιτς είναι Κιργίζιος και οι Σατζίεφ και Ιμπραγκίμοβ Ουζμπέκοι. Ωστόσο, και οι τρεις βρέθηκαν ιδιοκτήτες μεγάλων εταιρειών μετά την περεστρόικα και βρήκαν «φιλοξενία» στο Καζαχστάν του πανίσχυρου καθεστώτος Ναζαρμπάγεφ, για να αναπτύξουν διεθνώς τις δραστηριότητές τους. Αλλα κοινά μεταξύ τους είναι η αγάπη για τα πολυτελή γιοτ (το 100 μέτρων «Dynasty» είχε αγκυροβολήσει πέρυσι στην Κεφαλονιά), αλλά και οι δικαστικές περιπέτειές τους. Στις αρχές του 2000, όταν είχαν επιλέξει να εγκατασταθούν στις Βρυξέλλες, διεξήχθη εις βάρος τους δικαστική έρευνα για καταγγελίες περί νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Αν και αρνήθηκαν τη βασιμότητα των καταγγελιών, κατέληξαν σε συμβιβασμό με τις βελγικές αρχές πληρώνοντας πρόστιμο 522.000 ευρώ. Ωστόσο, σύμφωνα με δημοσιεύματα του γαλλικού και του βελγικού Τύπου, ο συμβιβασμός των τριών με τις βελγικές αρχές, για τον οποίο απαιτήθηκε και νομοθετική ρύθμιση, ήταν αποτέλεσμα πιέσεων του τότε Γάλλου προέδρου Νικολά Σαρκοζί και του Ναζαρμπάγεφ, προκειμένου να κλείσουν οικονομικές συμφωνίες ύψους 2 δισ. ευρώ μεταξύ της Γαλλίας και του Καζαχστάν.
Μια άλλη χρονική στιγμή που οι τρεις ολιγάρχες προσείλκυσαν τα φώτα της δημοσιότητας, αλλά και των Αρχών –της Βρετανίας αυτή τη φορά– ήταν το 2013. Η ERG ονομαζόταν ακόμη Eurasian Natural Resources Corporation (ENRC) και με αυτή την επωνυμία είχε εισαχθεί στο χρηματιστήριο του Λονδίνου. Γρήγορα περιελήφθη στον FTSE 100 και εξ αυτού του λόγου προσείλκυσε και θεσμικούς επενδυτές, όπως ασφαλιστικά ταμεία. Ωστόσο, από το 2011 η μετοχή άρχισε να κατρακυλάει, καθώς κυκλοφορούσαν φήμες για υποθέσεις διαφθοράς και κακές πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης. «Εκεί μέσα μοιάζει περισσότερο με Σοβιετία, παρά με City», είχε δηλώσει τότε ένα μη εκτελεστικό μέλος του Δ.Σ. της ENRC. Τελικά, τον Νοέμβριο του 2013 και ενώ η μετοχή είχε υποχωρήσει κατά 85% σε σχέση με την υψηλότερη τιμή της, οι ιδρυτές της αποφάσισαν να τη βγάλουν από το χρηματιστήριο. Εκτοτε, η υπόθεση της ENRC και οι καταγγελίες περί απάτης, δωροδοκίας και διαφθοράς που σχετίζονται με τις δραστηριότητές της ή των θυγατρικών της στο Καζαχστάν και στην Αφρική, ερευνώνται από το Serious Fraud Office της Μεγάλης Βρετανίας. Η έρευνα είναι ακόμη ανοικτή.

Ο Αλιτζάν Ιμπραγκίμοβ.

Δυναμική είσοδος με άδοξο τέλος σε Βόρεια Μακεδονία και Κόσοβο
Πριν φτάσουν στην Ελλάδα για δουλειές, οι τρεις ολιγάρχες, διά της ENRC, η οποία αργότερα μετονομάστηκε σε ERG, είχαν ισχυρή παρουσία σε γειτονικές χώρες, κυρίως στη Βόρεια Μακεδονία, όπου απέκτησαν δύο μεταλλουργίες, στο Κόσοβο και την Αλβανία, διά της Cunico.
Ωστόσο, οι εταιρείες δεν πήγαν καλά. Πρόσφατα υπέβαλαν αίτηση πτώχευσης, ενώ η εταιρεία του Κοσόβου τέθηκε σε προσωρινή αναστολή λειτουργίας. Η πτώχευση άφησε κάποια σημάδια στη θυγατρική της Εθνικής στα Σκόπια και στον ΟΛΘ. Παράλληλα, οι Αρχές της Β. Μακεδονίας ερευνούν ποινικά αδικήματα από ντόπια και ξένα πρώην ανώτερα στελέχη της εταιρείας, ενώ εκδόθηκαν διεθνή εντάλματα σύλληψης σε σχέση με αυτές τις κατηγορίες για τον πρώην γενικό διευθυντή του εργοστασίου και συγγενή ενός εκ των συνιδιοκτητών.
Παρά τις... αναποδιές στη γειτονία μας, η ERG επιμένει στην περιοχή, κοιτάζοντας και πάλι τη ΛΑΡΚΟ. Αυτή τη φορά δεν είναι η Cunico ο πολιορκητικός κριός, αλλά η TEFL.
Η ΤΕFL εμφανίζεται να έχει ως μεγαλομέτοχο τον Ρώσο ολιγάρχη Στάνισλαβ Κοντρασόφ, ο οποίος ήταν μέτοχος επίσης σε τρεις τράπεζες που χρεοκόπησαν. Στο site της ERG, η TEFL αναφέρεται ως εταιρεία του ομίλου που ασχολείται με την εμπορία σιδηρονικελίου.

Στην περίπτωση της ΛΑΡΚΟ δεν είναι η Cunico ο πολιορκητικός κριός, αλλά η TEFL. Η Cunico πάντως είναι αυτή που ελέγχει τα μεταλλεία από όπου εισάγεται το μετάλλευμα από τη Γουατεμάλα.

Αλλά και η Cunico δεν είναι εντελώς εκτός του κάδρου, αφού ελέγχει δύο μεταλλεία της Γουατεμάλας, από την οποία έρχεται το μετάλλευμα για τις δοκιμές εμπλουτισμού του μεταλλεύματος της ΛΑΡΚΟ. Για όσο τα ελέγχει, αφού κι εκεί φαίνεται πως αντιμετωπίζει προβλήματα. Στο τέλος του 2017 δεν μπόρεσε να πληρώσει κάποιες δόσεις του τιμήματος εξαγοράς των μεταλλείων στην Anfield Gold που ήταν η προηγούμενη ιδιοκτήτριά τους.
Δεδομένου του track record των μετόχων και των εταιρειών τους στην περιοχή, κάποιοι βλέπουν με καχυποψία την επανεμφάνισή τους στην Ελλάδα. Το να αγοράζει η ΛΑΡΚΟ το μετάλλευμα της Γουατεμάλας θα ήταν μια ανάσα, παρατηρούν.
Σε κάθε περίπτωση, η παγκόσμια αγορά εμπορευμάτων (commodities) και ειδικά των μεταλλευμάτων τα έχει αυτά. Και πολλούς ολιγάρχες και offshore εταιρείες, τα ίχνη των ιδιοκτητών των οποίων χάνονται μέσα από δαιδαλώδεις διαδρομές σε φορολογικούς παραδείσους. Καθώς οι διεθνείς παίκτες αυτής της αγοράς δραστηριοποιούνται σε χώρες με ασθενείς θεσμούς, υπάρχουν συχνά κρούσματα και έρευνες για διαφθορά,  δωροδοκίες κ.λπ. Εξάλλου κι ο παλιός συνεταίρος του τρίο, ο Ισραηλινός Μπένι Στάινμετζ, που δείχνει εκ νέου ενδιαφέρον για τη ΛΑΡΚΟ, είχε κατηγορηθεί για τέτοιες υποθέσεις στη Γουινέα, ενώ είχε συλληφθεί από την αστυνομία του Ισραήλ, πριν έλθει σε συμβιβασμό με τις Αρχές της αφρικανικής χώρας.
Το ερώτημα είναι αν έχουν πραγματικά ενδιαφέρον να επενδύσουν στη ΛΑΡΚΟ, ώστε να διασωθεί η εταιρεία.

Ο Ισραηλινός μεγιστάνας Μπένι Στάινμετζ.

Tι είναι το «πείραμα της Γουατεμάλας»
To «πείραμα της Γουατεμάλας» βρίσκεται σε εξέλιξη το τελευταίο δίμηνο στο εργοστάσιο της Λάρυμνας. Περίπου 10.000 τόνοι μεταλλεύματος έχουν μεταφερθεί με πλοία από τη μακρινή Γουατεμάλα και πραγματοποιούνται δοκιμές εμπλουτισμού του μεταλλεύματος από τα κοιτάσματα της ΛΑΡΚΟ προκειμένου να διαπιστωθεί εάν υπάρχει συμβατότητα. Οι δοκιμές θα συνεχιστούν τους επόμενους μήνες με τη μεταφορά από τη Γουατεμάλα τουλάχιστον άλλων 10.000 τόνων μεταλλεύματος και, εάν οι δοκιμές είναι επιτυχείς, τότε θα τεθεί σε εφαρμογή ένα σχέδιο ιδιωτικοποίησης της ιστορικής μεταλλευτικής βιομηχανίας, που μπορεί να αναστρέψει την πορεία προς τη χρεοκοπία. Πίσω από αυτόν τον σχεδιασμό βρίσκεται το επενδυτικό ενδιαφέρον της εταιρείας Telf AG, με έδρα το Λουγκάνο της Ελβετίας. Πρόκειται για ρωσικών συμφερόντων εταιρεία που ιδρύθηκε το 1993, με κύρια δραστηριότητα την εμπορία πετρελαϊκών προϊόντων, η οποία το 2008 επεκτάθηκε στην εμπορία άνθρακα και το 2014 εισήλθε στην αγορά των σιδηροκραμάτων, με τη συνεργασία της Kazchrome.
Αυτό που, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει συμφωνηθεί με τη ρωσική εταιρεία είναι, στην περίπτωση που το πείραμα με τον εμπλουτισμό του κοιτάσματος πετύχει, τότε η Telf θα παρουσιάσει ένα αξιόπιστο business plan και, σε συνεννόηση με την Επιτροπή Ανταγωνισμού της Ε.Ε., θα προχωρήσουν οι διαδικασίες ιδιωτικοποίησης, στο πλαίσιο της επανεκκίνησης του σχεδίου αναδιάρθρωσης που είχε εγκρίνει η Κομισιόν το 2014. Η συναίνεση της Κομισιόν ωστόσο δεν θεωρείται πλέον δεδομένη, αφού η Ελλάδα το 2015, με απόφαση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, ανέτρεψε το σχέδιο αναδιάρθρωσης που έδινε διέξοδο και στο θέμα των κρατικών ενισχύσεων.