Τι γίνεται με τις αναδασώσεις και την Πολεοδόμηση στην Βόρεια Εύβοια;

Στο πρώτο μέρος για τις Αναδασώσεις. Στο δεύτερο για την Πολεδόμηση.  

Α΄μέρος

To καλύτερο σύνολο σχετικών άρθρων, από ότι έχουμε μέχρι τώρα αντιληφθεί βρίσκεται στο dasarxeio.com 

-----

Κάηκαν οι υποσχέσεις της αναδάσωσης στα καμένα της Β. Εύβοιας 

11.06.23,, από το https://www.efsyn.gr/ellada/koinonia/393253...oias

Μόλις 9.382 είναι τα καμένα στρέμματα της Βόρειας Εύβοιας που μπαίνουν σε πρόγραμμα αναδάσωσης, από τα 340.000 στρέμματα που κάηκαν τον Αύγουστο του 2021, στη μεγαλύτερη δασική πυρκαγιά που καταγράφηκε στην Ελλάδα.


Σχεδόν δύο χρόνια μετά την καταστροφή που χτύπησε τα υπέροχα δάση του νησιού και αφού σε όλο αυτό το διάστημα κυριάρχησαν οι επικοινωνιακοί χειρισμοί, οι εξαγγελίες για το «νέο δάσος», τα «οράματα», τα «έργα-φωτοδότες» και οι «χορηγοί αναδάσωσης», έφτασε και η ώρα των πραγματικών αριθμών. Οι αριθμοί αποτυπώνονται στην «Οριστική Μελέτη Αναδάσωσης» που εκπόνησε το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης με χορηγία 300.000 ευρώ από τα Lidl και ανάθεση από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ).

Η «Εφ.Συν.», που βρέθηκε στην Εύβοια οκτώ μέρες μετά το πρώτο ξέσπασμα της πυρκαγιάς στις 3 Αυγούστου 2021, καταγράφοντας την απόγνωση των κατοίκων για την πλήρη έλλειψη μέτρων καταστολής της φωτιάς και ενώ χιλιάδες κορμοί δένδρων συνέχιζαν να καίγονται (11/8/21, «Οδοι-πυρικό ανάμεσα σε στάχτες και οργή από τον χαμένο παράδεισο»), παρουσιάζει σήμερα τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης τού ΑΠΘ και ζητά εξηγήσεις:

Από τη συνολικά καμένη έκταση των 520.000 στρεμμάτων, τα 339.694 στρέμματα είναι δασικές εκτάσεις, σύμφωνα με τη μελέτη. Δηλαδή τα υπόλοιπα μπορεί να είναι αγροτικές και άλλου χαρακτήρα. Σημείωση: Σύμφωνα με την επίσημη απόφαση της αναδάσωσης (ΦΕΚ 776/Δ/5-11-2021), κηρύχτηκαν αναδασωτέα 383.140 στρέμματα.

Στα 339.694 στρέμματα δάσους περιλαμβάνονται διαφορετικές μορφές βλάστησης. Κυρίαρχο είδος είναι η χαλέπιος πεύκη με 302.600 στρέμματα. Ακολουθεί η μαύρη πεύκη με 13.929 στρέμματα και η ελάτη με 9.563.

Η χαλέπιος πεύκη αναγγενάται από μόνη της, αλλά αυτό συμβαίνει εφόσον δεν έχει προηγηθεί πρόσφατα άλλη πυρκαγιά, ώστε τα νέα δέντρα να έχουν προλάβει να ωριμάσουν και να δημιουργήσουν σπόρους. Σύμφωνα με τη μελέτη, όμως, υπάρχουν 129.690 στρέμματα με εκτάσεις «διπλοκαμένες», όπου η χαλέπιος πεύκη «έχει καεί κατά το πρόσφατο παρελθόν τουλάχιστον άλλη μία φορά, γεγονός που επηρεάζει τον βαθμό της φυσικής αναγέννησης», όπως αναφέρεται στη μελέτη.

Είδη που δεν αναγεννιούνται φυσικά, όμως, είναι επίσης τα έλατα και η μαύρη πεύκη, ακόμη και αν δεν έχουν καεί ποτέ στο παρελθόν. Οι εκτάσεις αυτές, με βάση τα όσα αναφέρουμε παραπάνω, είναι συνολικά 23.492 στρέμματα. Αρα, το λογικό συμπέρασμα είναι πως πρέπει να γίνουν έργα αναδάσωσης σε 153.182 στρέμματα.

Και όμως, στην τελική της πρόταση η μελέτη προκρίνει αναδάσωση σε μόλις 9.382 στρέμματα, δηλαδή το 6,1% της συνολικής έκτασης. Γιατί συμβαίνει αυτό; Μία σαφή απάντηση δίνει η ίδια η Μελέτη: «Ο περιορισμένος προϋπολογισμός των 15.000.000 του έργου δεν μπορεί να καλύψει πλήρως την αναδάσωση όλων των καμένων περιοχών της Εύβοιας»!

Οντως, το ποσό των 15 εκατομμυρίων ευρώ είναι αυτό που αναφέρεται στο «Στρατηγικό Σχέδιο “Σύνθεση Ονείρων”» του Προγράμματος Ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας που εκπόνησε η επιτροπή υπό τον Σταύρο Μπένο και, όπως αναφέρεται στον ιστότοπο «Εύβοια Μετά», περιλαμβάνει «71 έργα και δράσεις συνολικού προϋπολογισμού 389.815.350 εκατομμυρίων ευρώ». Πώς γίνεται, όμως, στα «όνειρα για τη Βόρεια Εύβοια» να περιλαμβάνεται τόσο μικρό ποσό για την αναγέννηση του δάσους της, του πιο βασικού συστατικού της υπόστασής της, που αφέθηκε να καταστραφεί τον Αύγουστο του 2021;

Δρόμος αντί δάσους

Μία πρώτη απάντηση δίνει από μόνος του ο τρόπος με τον οποίο κατανέμονται τα 389 εκατομμύρια, εάν ληφθεί υπόψη ότι περισσότερα από τα μισά, δηλαδή 230 εκατομμύρια, αφορούν τον νέο οδικό άξονα πρόσβασης στη Βόρεια Εύβοια.

Μάλιστα, όπως αναφέρεται στα τεχνικά δελτία που εμφανίζονται στο «Εύβοια Μετά», τα 230 εκατομμύρια θα αφορούν μόνο το πρώτο τμήμα του (Ψαχνά - Στροφυλιά), ενώ θα απαιτηθούν ακόμη 290 εκατομμύρια για να κατασκευαστούν τα υπόλοιπα τμήματα ώς την Ιστιαία και οι διακλαδώσεις προς άλλες περιοχές.

Οι παραπάνω επισημάνσεις ταιριάζουν απόλυτα και με τα όσα ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος χθες, στο πλαίσιο της προεκλογικής εκστρατείας, επισκέφθηκε παραλιακά Αιδηψό και Ιστιαία, αποφεύγοντας να περάσει από τις περιοχές των καμένων δασών.

Στις ομιλίες του προέδρου τής Ν.Δ. δεν υπήρχε πουθενά η λέξη «δάσος». Υποστήριξε ότι έχουν ήδη εκταμιευθεί 300 εκατομμύρια και ότι «το σχέδιο το οποίο εκπονήσαμε, υπό την ηγεσία του Σταύρου Μπένου, πραγματικά μάς δίνει τη δυνατότητα να οραματιστούμε συνολικά τη Βόρεια Εύβοια ως μια περιοχή με σημαντική αναπτυξιακή δυναμική, με βιώσιμο και ποιοτικό τουρισμό, με βιώσιμο πρωτογενή τομέα». Και πρόσθεσε: «Απολύτως κρίσιμο έργο για να μπορέσουμε να κάνουμε πράξη αυτό μας το όραμα είναι η οδική σύνδεση της Βόρειας Εύβοιας με την Κεντρική Εύβοια».

Κόστος και ευθύνη

Και κάπου εδώ επιστρέφουμε στο... κόστος. Οπως αναφέρει η μελέτη, «το κόστος της πλήρους αναδάσωσης των παραπάνω εκτάσεων (σ.σ.: εννοεί τα 33.632 στρέμματα), εφαρμόζοντας έναν συντηρητικό φυτευτικό σύνδεσμο 100 φυταρίων ανά στρέμμα και σύμφωνα με την Προκαταρκτική Μελέτη που συντάχθηκε για την περιοχή, ανέρχεται περίπου σε 38.500.000 €. Το κόστος της ίδιας εργασίας με εφαρμογή ενός πιο πυκνού φυτευτικού συνδέσμου με 160 φυτάρια ανά στρέμμα ανέρχεται περίπου σε 58.500.000 ευρώ». Για να καταλήξει: «Λόγω τόσο του δυνητικού αυξημένου κόστους αλλά και των 32 διαφορετικών ιδιοκτησιακών καθεστώτων των δασών, η ανάλυση επικεντρώθηκε κατά κύριο λόγο στα δημόσια δάση, καθώς αυτά αποτελούν πρώτη προτεραιότητα και η πολιτεία είναι η άμεσα υπεύθυνη».

Κάπου εδώ, θα ήταν περιττό να αναφέρουμε ότι η πολιτεία ήταν αρχικώς υπεύθυνη για να μην αφήσει τα δάση αυτά, δημόσια και μη, να καταστραφούν ανεξέλεγκτα το 2021, φροντίζοντας να εκπέμπει μόνον εντολές εκκένωσης περιοχών. Για τα όσα συνέβησαν τότε, ο Κυρ. Μητσοτάκης είχε ζητήσει, πάντως, «συγγνώμη». Εκτός από τη συνήθη «πρωθυπουργική συγγνώμη», ο κ. Μητσοτάκης είχε υποσχεθεί στις 12/8/2021 ότι θα εκδοθεί Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου «προκειμένου να επιταχυνθεί η αναδάσωση, κάτι που είναι διασφαλισμένο από το Σύνταγμα». Πάντως, όταν τέσσερις μήνες αργότερα, τον Δεκέμβριο του 2021, έγινε παρουσίαση μαζί με το Υπουργικό Συμβούλιο στην Ιστιαία, ο Κυρ. Μητσοτάκης μίλησε για το σχέδιο ανασυγκρότησης, ξεκινώντας όμως και πάλι από το έργο του νέου οδικού άξονα, ως «κλειδί για τη μετάβαση σε μια νέα αναπτυξιακή εποχή».

Οι αναφορές που έγιναν τότε σχετικά με την αναγέννηση του δάσους αφορούσαν μόνο θεσμικές παρεμβάσεις για τους «αναδόχους αναδάσωσης» και το βάρος έπεσε στο έργο της Επιτροπής Μπένου. Το παράδοξο είναι ότι ακόμη δεν επαληθεύονται ούτε καν οι προβλέψεις της Επιτροπής όπως διατυπώνονται στο δημοσιευμένο πρόγραμμα, καθώς εκεί αναφέρεται ότι θα προχωρήσει αναδάσωση σε 15.000 στρέμματα, αντί για τα 9.300 της μελέτης του ΑΠΘ.

Η «Εφ.Συν.» απευθύνθηκε αρχικά στην επιστημονικά υπεύθυνη της μελέτης, την καθηγήτρια στο Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος ΑΠΘ, Θέκλα Τσιτσώνη. Τη ρωτήσαμε για τα διαφορετικά νούμερα που εμφανίζονται σε πίνακες της μελέτης σχετικά με τις εκτάσεις των καμένων και ειδικότερα των «διπλοκαμένων» δασών. Σύμφωνα με την κ. Τσιτσώνη, ο περιορισμός του έργου της αναδάσωσης σχετίζεται με δύο δεδομένα:

1) Οτι υπάρχουν μεν διπλοκαμένες εκτάσεις χαλεπίου πεύκης συνολικά 129.690 στρεμμάτων, αλλά από αυτές μόνο τα 10.136 στρέμματα κάηκαν μετά το έτος 2005, δηλαδή οι υπόλοιπες μπορεί να είχαν καεί ξανά σε προηγούμενες χρονικές στιγμές. Τι έγινε όμως με τα υπόλοιπα σχεδόν 120 χιλιάδες στρέμματα; Αναγεννήθηκαν κάπως; Εμειναν χέρσα; «Η μελέτη δεν ασχολήθηκε με αυτό το αντικείμενο», μας απάντησε.

2) Το δεύτερο σημείο αιχμής σχετίζεται με το ιδιοκτησιακό καθεστώς των δασών. Αν δεχτούμε τα 10.136 στρέμματα των πρόσφατα διπλοκαμένων δένδρων χαλεπίου πεύκης και σε αυτά προσθέσουμε τα καμένα έλατα και τη μαύρη πεύκη που δεν αναγεννιούνται φυσικά, προκύπτει μια συρρικνωμένη έκταση 33.632 στρεμμάτων. Ομως από αυτά, δημόσια δάση είναι τα 10.682 στρέμματα και τα υπόλοιπα είναι διακατεχόμενα (15.000 στρέμματα) όπου δεν έχει λυθεί το θέμα με τις διεκδικήσεις του Δημοσίου, ιδιωτικά, συνδιακατεχόμενα και συνιδιόκτητα δάση.

Η «Εφ.Συν.» απευθύνθηκε στον Σταύρο Μπένο, ο οποίος μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος συνεχίζει να ασχολείται με την υλοποίησή του μέσω του οργανισμού «Διάζωμα». Ο κ. Μπένος υποστήριξε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα «κόστους» και διαθέσιμων πόρων και ότι θα υπάρξουν επόμενες φάσεις αναδάσωσης στις οποίες θα προστεθούν και άλλα κονδύλια πέραν των αρχικών 389 εκατομμυρίων ευρώ (σ.σ.: αλλιώς δεν θα υλοποιηθεί και ο νέος οδικός άξονας). Στη συνέχεια, όμως, μας έστειλε και γραπτό σημείωμα στο οποίο, μεταξύ άλλων, αναφέρει ότι:

«Επίκεντρο του Προγράμματος Ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας είναι το Νέο Δάσος. Στόχος είναι το Νέο Δάσος να πάλλεται από ζωή, να αναγεννηθεί και να υιοθετηθεί από την τοπική κοινωνία. Για τον λόγο αυτό στο πρόγραμμα που σχεδιάσαμε περιλαμβάνονται 16 διακριτά έργα και δράσεις, οι οποίες αποτυπώνονται στο Πανόραμα Εργων και Δράσεων του προγράμματος (διαθέσιμο στον ηλεκτρονικό σύνδεσμο: https://evoia-meta.gov.gr/meletes/dasos)».

«Από τα 339.694 στρέμματα που είναι το σύνολο των καμένων εκτάσεων από την πυρκαγιά του 2021, το 89%, δηλαδή 302.600 στρέμματα, είναι χαλέπιος πεύκη, η οποία θα αναγεννηθεί φυσικά». Εδώ παραλείπει να αναφέρει τα 129.690 στρέμματα χαλεπίου πεύκης που έχουν «διπλοκαεί» στο πρόσφατο παρελθόν, σύμφωνα με τη μελέτη, αλλά ακόμη και τα ελάχιστα 10.136 στρέμματα που κάηκαν ξανά μετά το 2005 με συνέπεια τα δέντρα να μην έχουν φτάσει σε αναπαραγωγική ηλικία.

«Από το γενικό σύνολο των 339.694 στρεμμάτων, τα 33.632 στρέμματα είναι διπλοκαμένα από το 2005 και εξής. Αυτά δεν θα αναγεννηθούν φυσικά και χρειάζονται αναδάσωση». «Από αυτά τα 33.632 στρέμματα, μόνο τα 9.383,8 στρέμματα προκρίνονται για άμεση αναδάσωση, καθώς αφορούν δημόσια δάση». Εδώ παραλείπει να αναφέρει δύο πράγματα. Πρώτον, ότι τα δημόσια δάση, κατά τη μελέτη, είναι 10.682 στρέμματα. Και, δεύτερον, ότι μέσα στα 9.383 στρέμματα που προκρίνονται, περιλαμβάνεται και ένα μη δημόσιο δάσος 856 στρεμμάτων, το συνδιακατεχόμενο Δάσος Κερασιάς.

«Στην Α’ φάση του προγράμματος Αναδάσωσης εντάσσονται μόνο τα δημόσια δάση, καθώς για τα ιδιωτικά δάση το ισχύον θεσμικό πλαίσιο δεν επιτρέπει τη χρηματοδότηση της αναδάσωσής τους. Το πρόγραμμα της Αναδάσωσης της Βόρειας Εύβοιας (Α’ φάση) έχει ενταχθεί στο Εθνικό Πρόγραμμα Αναδάσωσης, το οποίο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με τελικό δικαιούχο τη Γενική Γραμματεία Δασών του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και υλοποιείται σύμφωνα με τη μελέτη του Α.Π.Θ.». Εδώ να υπενθυμίσουμε ότι το Εθνικό Σχέδιο Αναδάσωσης παρουσιάστηκε λίγες μέρες πριν από την καταστροφή της Β. Εύβοιας, τον Ιούνιο του 2021, ενώπιον της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην Αρχαία Αγορά και τότε έγινε λόγος για «παρεμβάσεις ύψους 200 εκατομμυρίων ευρώ», με φύτευση «30 εκατομμυρίων δένδρων σε 165.000 στρέμματα». Με τα 15 εκατ. στην Εύβοια, πάντως, θα φυτευθούν 1,5 εκατομμύριο δέντρα σε 9.300 στρέμματα.

«Για να ανοίξουμε και το μέτωπο των ιδιωτικών δασών, καταλήγει ο κ. Μπένος, σχεδιάζουμε ένα πιλοτικό έργο με τη Γενική Γραμματεία Δασών, το “Πρόγραμμα Μη Δημόσιας Δασοπονίας”, το οποίο αφορά τη στήριξη των ιδιοκτητών δασών και δασικών εκτάσεων, το οποίο πρόκειται να ενταχθεί στη Β’ φάση του προγράμματος Ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας». Εάν, πάντως, το Δημόσιο δυσκολεύεται να αναδασώσει τις δικές του εκτάσεις, ποια μελέτη θα μας πει πώς θα τα καταφέρουν οι ιδιώτες;

 ---

 Β΄μέρος

Σκάνδαλο στη Βόρεια Εύβοια: Mεγάλα τουριστικά συγκροτήματα και ανεμογεννήτριες στα καμένα | Ημεροδρόμος


Ολοκληρώθηκε χτες, Τετάρτη 23 Οκτωβρίου, η παρουσίαση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου, δωρέα του Διαζώματος του Σταύρου Μπένου, στον Δήμο Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας Άννας, στην Λίμνη Ευβοίας. 

– της Νέλλης Ψαρρού, Πολιτική Επιστήμων, δημιουργός ντοκιμαντέρ 

Και να λοιπόν που ήρθε το “δώρο” του σωματείου Διάζωμα και του Σταύρου Μπένου στην Βόρεια Εύβοια, αυτό που θα οδηγήσει την περιοχή στην περιβόητη “Ανασυγκρότησή” που προανήγγειλε ο Πρωθυπουργός ενώ η περιοχή καιγόταν. Και το δώρο αυτό δεν είναι άλλο από το νέο Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΕΠΣ) που προσφέρει ως δωρεά το Διάζωμα στον Δήμο Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας Άννας. Κι ας μην έχει ξεκινήσει ακόμη το περιβόητο πρόγραμμα αναδάσωσης της περιοχής! Το ΕΠΣ αυτό περιλαμβάνει αλλαγές χρήσεων γης, “σύνθετα” τουριστικά συγκροτήματα, νέους οικισμούς παραθεριστικής κατοικίας, ανάπτυξη ΑΠΕ οπουδήποτε εκτός της παραλιακής τουριστικής ζώνης, αποχαρακτηρισμούς των εκτεταμένων εκτάσεων Γης Υψηλής Παραγωγικότητας, ιχθυοκαλλιέργειες στον Ευβοϊκό, αλλά και χώρους αποθηκών, data centers κλπ. Το ΕΠΣ αυτό αποτελεί μία σφραγίδα στις κραυγές αγωνίας των ντόπιων που φώναζαν “Μας κάψανε”, ειδικά με τον τρόπο που έχει συγκροτηθεί.

Επιτροπή Ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας

Το ιστορικό της “διάσωσης” της Βόρειας Εύβοιας ξεκινά στις 3 Αυγούστου 2021, με μία μικρή πυρκαγιά λίγο έξω από τη Λίμνη Ευβοίας, που πηγαινοερχόταν ανεξέλεγκτη σε συνθήκες σχετικής άπνοιας για 10 περίπου ημέρες από τον Ευβοϊκό στο Αιγαίο κι από τον Νότο στον Βορρά, και τούμπαλιν. Τρεις μέρες πριν σβήσει ο κύριος όγκος της φωτιάς, στις 10 Αυγούστου, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε σε συνέντευξη τύπου τη λεγόμενη “Επιτροπή Ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας”, με πρόεδρο τον Σταύρο Μπένο – επί της ουσίας, ο μόνος που ονοματίστηκε ως μέλος αυτής της “επιτροπής”. Ο κ. Μπένος μετέβη στην περιοχή για πρώτη φορά στις 7 Σεπτέμβρη, όπου δήλωσε πως θα κάνει διαβουλεύσεις με τους ντόπιους για την περιοχή, αλλά ταυτόχρονα παρουσίασε ένα αναλυτικό σχέδιο δέκα πυλώνων. Στους πυλώνες αυτούς υπήρχε και ένα Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΕΠΣ). Η ανάθεσή του από το Διάζωμα έγινε μόλις δύο μήνες μετά την πυρκαγιά, στις 22 Οκτωβρίου 2021, στους πολεοδόμους-χωροτάκτες, κ.κ. Στυλιανό Τσακίρη και Θεοδούλη Μωυσιάδη, καθώς και στις εταιρείες “Γεωσχεδιασμός ΙΚΕ”, και “ΑΔΚ Σύμβουλοι Τεχνικών και Αναπτυξιακών Έργων ΑΕ”, με αμοιβή 190.000 ευρώ, πλέον του ΦΠΑ. Επιστημονικός επιβλέπων της μελέτης είναι ο Δημήτρης Οικονόμου, ομότιμος καθηγητής Χωροταξίας του Παν/ου Θεσσαλίας και πρώην υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας στην κυβέρνηση Μητσοτάκη.

Το διάγραμμα με τους πυλώνες ανάπτυξης για την Βόρεια Εύβοια, όμως, ήταν ήδη έτοιμο την επομένη της πυρκαγιάς, όπως αποκαλύπτεται από τα στοιχεία (metadata) του αρχείου, απ’ όπου μπορεί να δει κανείς πότε δημιουργήθηκε, πότε τροποποιήθηκε, κλπ. Όπως έχει ήδη αποκαλυφθεί στο ντοκιμαντέρ Βόρεια Εύβοια, Το Σχέδιο (www.tosxedio.com, μέρος 2ο), το εν λόγω αρχείο έχει ημερομηνία τις 14 Αυγούστου 2021! Δηλαδή, ενώ η πυρκαγιά έχει τεθεί υπό έλεγχο μόλις μια μέρα πριν, ο κ. Σταύρος Μπένος είχε έτοιμους τους Πυλώνες Ανασυγκρότησης σε πλήρη γραφιστική αποτύπωση! Για την ταχύτητα αυτής της αποτύπωσης ρωτήθηκε ο κ. Μπένος κατά την επίσκεψή του στη Λίμνη Ευβοίας, στις 18 Οκτωβρίου 2023. Αφού προσπάθησε να εκτρέψει την κουβέντα, έπεσε σε αρκετές αντιφάσεις και, εν τέλει, δήλωσε: “Είμαι ο καλύτερος εμπειρογνώμων, σε ώρες το έφτιαχνα αν ήθελα” (δείτε αναλυτικά εδώ: https://tosxedio.com/elementor-898/).

Η ύπαρξη αυτού του αποτυπωμένου σχεδίου από την πρώτη μέρα δείχνει και κάτι άλλο. Πως, το περιεχόμενό του δεν αποτελεί αποτέλεσμα εκτενούς διαβούλευσης και προτάσεων από τους ντόπιους, όπως διατείνεται η ομάδα του Διαζώματος. Το ίδιο το γράφημα παραμένει πανομοιότυπο από τότε μέχρι σήμερα! Άλλωστε, πώς θα μπορούσαν οι ντόπιοι κάτοικοι, που είδαν το δάσος, τις καλλιέργειες, ζώα και σπίτια να καίγονται, να ζητήσουν από την “επιτροπή” Ανασυγκρότησης ψηφιακό κύμα, επιχειρηματικότητα, ειδικό πολεοδομικό σχέδιο και… ανάπτυξη της Αιδηψού (όπου η φωτιά δεν πλησίασε); Και πως είναι δυνατόν τα παραπάνω να τα ζητήσουν στο σύνολο του Δήμου, είτε κάηκε είτε όχι;

Ενημέρωση για το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο

Έτσι λοιπόν, ήρθαν οι δύο μελετητές (κ.κ. Τσακίρης και Μωυσιάδου) για να παρουσιάσουν στους δημότες το νέο ΕΠΣ σε τρεις δημόσιες παρουσιάσεις που οργάνωσε ο Δήμος Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας Άννας στις τρεις πόλεις του Δήμου αντίστοιχα, στις 18, στις 21 και στις 23 Οκτωβρίου. Εκδηλώσεις που ο Δήμαρχος κ. Τσαπουρνιώτης παρουσίασε λέγοντας: “Ο Δήμος μας αλλάζει σελίδα αφήνοντας πίσω αγκυλώσεις δεκαετιών”.

Ας δούμε εν συντομία τι ειπώθηκε σε αυτές.

Διαβούλευση: Η παρουσίαση ξεκίνησε με τον κ. Τσακίρη να λέει πως, “αυτά είναι γνωστά, τα’ χουμε ξαναπεί”, και τον κόσμο να διαμαρτύρεται πως, όχι απλώς δεν έχει ιδέα του ΕΠΣ, αλλά πως και η ίδια η ενημέρωση δεν κοινοποιήθηκε στους δημότες. “Δεν έχουμε όλοι facebook”, είπαν ζητώντας να είχε γίνει κάποια τοιχοκόλληση.

Γη Υψηλής Παραγωγικότητας: ο κ. Τσακίρης είπε γι’ αυτήν ότι: α) δεν θέλουμε να ασχοληθούμε, β) δεν θα επέμβουμε, γ) δεν υπάρχει καθορισμένη ΓΥΠ. Ο κόσμος, και οι παριστάμενοι αγρότες, τον διέψευσαν κατηγορηματικά για την τρίτη εκδοχή, ενώ υπάρχουν και έγγραφα από τις αρμόδιες υπηρεσίες που ορίζουν με σαφήνεια την γη υψηλής παραγωγικότητας στον Δήμο. Είναι απορίας άξιο, πάντως, ότι δήλωσε πως δεν υπάρχει, μιας και έχουμε καταγεγραμμένη την δήλωσή του ένα χρόνο πριν, όπου έλεγε πως “το μεγάλο πρόβλημα για την περιοχή είναι η γη υψηλής παραγωγικότητας” και πρέπει να αποχαρακτηριστεί!

Διαχωρισμός Δήμου σε Τρεις Ζώνες: 1η ζώνη, παραλιακή-τουρισμού. Αυτή η ζώνη οριοθετείται οριζόντια, σε όλα τα παράλια του Δήμου, στο Αιγαίο και στον Ευβοϊκό, σε μήκος 1000 μέτρων από την ακτογραμμή και σε ύψος μέχρι 300 μέτρα. Σε αυτήν προβλέπονται “ολοκληρωμένοι τουριστικοί υποδοχείς” και “σύνθετα τουριστικά καταλύματα”. Ερωτώμενος αν εννοεί και τύπου Costa Navarino, είπε “ναι”, ενώ ο Δήμαρχος έσπευσε να προσθέσει πως, “μακάρι να έρθουν στον Δήμο μας τέτοιοι επενδυτές”. Βέβαια, η ζώνη των 1000 μέτρων είναι ολοσχερώς καμένη. Οι καμένες εκτάσεις έχουν κηρυχτεί αναδασωτέες, εκτός από τις περιοχές που δεν ήταν δασικές, κι εκεί απαγορεύεται βάση του άρθρου 117 του Συντάγματος κάθε δραστηριότητα. Τι είδους πολεοδόμηση είναι αυτή που βάζει τουριστική ανάπτυξη στα καμένα;

Όσο για το κομμάτι του Δήμου που δεν έχει καεί, σε Μαντούδι, Πήλι, Βλαχιά και Σαρακήνικο, εκεί βρίσκεται και ο κάμπος της Κρύας Βρύσης, όπου γίνεται η κατεξοχήν αγροτική δραστηριότητα και, είναι, φυσικά χαρακτηρισμένη ως υψηλής παραγωγικότητας.

Στην τουριστική ζώνη οι μελετητές είπαν πως απαγορεύεται κάθε άλλη δραστηριότητα. “Αν είναι  να έχετε μονάδες κτηνοτροφίας, ξεχάστε τον τουρισμό”, είπε ο μελετητής στις παρατηρήσεις των αγροτών πως εκεί υπάρχουν και κτηνοτροφικές μονάδες, διευκρινίζοντας ωστόσο πως οι παλιές μονάδες μπορούν να παραμείνουν.

Βέβαια, αναρωτηθήκαμε εν τέλει αν ο μελετητής έγραψε το Πολεοδομικό Σχέδιο αυτό μιας και δεν θυμόταν αν στη μελέτη είχε γράψει 1000 ή 1500 μέτρα για την παραλιακή ζώνη. Όταν του είπαμε πως στην μελέτη λέει 1500 μέτρα, ξαφνιάστηκε, το έλεγξε και είπε πως έχουμε δίκιο. Κι έτσι, στην τελευταία παρουσίαση στη Λίμνη μίλησε για 1500 μέτρα, ενώ στις άλλες δύο για 1000. Σε κάθε περίπτωση, όλοι οι κάτοικοι είπαν πως αυτή η ζώνη είναι υπερβολικά μεγάλη και πως θέλουν ήπια τουριστική ανάπτυξη, σε αρμονία με την αγροτική παραγωγή.

2η ζώνη: περιαστική. Πέριξ των μεγάλων οικισμών, θα περιλαμβάνει αστικές χρήσεις μη οχλούσες προς τον οικισμό. Κυρίως δεύτερη παραθεριστική κατοικία και ξενοδοχεία, μιας και δεν υπάρχει οικιστική πίεση στην περιοχή, που δημογραφικά συρρικνώνεται.

3η ζώνη, η ενδοχώρα, ή αλλιώς “το ψαχνό”! Ναι, η περιοχή αυτή ονομάστηκε “Το Ψαχνό” δημοσίως, αλλά δεν επεξηγήθηκε επακριβώς τι σημαίνει αυτό. Στο “ψαχνό” λοιπόν, είπε ο κ. Τσακίρης, πως θα αφεθεί για αγροτικές δραστηριότητες και για αγροτουρισμό. Καλό και “γενναιόδωρο” ακούγεται, αλλά δυστυχώς δεν είναι έτσι. Αυτό που ξέχασε να αναφέρει ο κ. Τσακίρης στους δημότες είναι και οι εξής χρήσεις: παραθεριστική κατοικία, κέντρα έρευνας/θερμοκοιτίδες επιχειρήσεων, αποθήκες, εγκαταστάσεις εφοδιαστικές, κέντρα δεδομένων και τεχνολογικής υποστήριξης επιχειρήσεων και λοιπές συνοδευτικές δραστηριότητες (Data Centres), επαγγελματικά εργαστήρια, βιοτεχνικές και βιομηχανικές εγκαταστάσεις χαμηλής και μέσης όχλησης… Επίσης, οι μελετητές απέφυγαν να αναφέρουν και το…

Βιομηχανικό Πάρκο Ά όχλησης, στις εγκαταστάσεις της ΤΕΡΝΑ (πρώην Σκαλιστήρης), στο Μαντούδι. Πρόκειται για το “κόκκινο πανί” για την περιοχή, με μαζικούς αγώνες των κατοίκων ενάντια στην θεσμοθέτησή της εδώ και 14 χρόνια. Για κάποιο λόγο, την ξέχασαν οι μελετητές στην ομιλία τους. Όπως επίσης ξέχασαν τις…

Ανεμογεννήτριες σε έκταση 5% του Δήμου, μιας και είναι χαρακτηρισμένος ως Περιοχή Αιολικής Καταλληλότητας, αλλά και άλλες ΑΠΕ, όπως φωτοβολταϊκά και άλλα. “Δεν θα μπούνε όμως στην παραλιακή και περιαστική ζώνη”, μας καθησύχασε ο κ. Τσακίρης, λέγοντας πως “έτσι λέει ο νόμος”.

Για να μην πολυλογούμε, θεσμοθετούνται επίσης ΠΟΑΥ στον Ευβοϊκό ( Περιοχή Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών), με μεγάλη εξάπλωση στις ήδη υφιστάμενες, μεγάλοι οικισμοί στην ενδοχώρα δεύτερης κατοικίας με πλήρη ανάπτυξη οικισμού (βιολογικό καθαρισμό, σταθμό ΔΕΗ, πλατείες, εκκλησίες, χώρους αθλητισμού, βίλες, κλπ), ακόμα και σε περιπτώσεις που έχουν καταπέσει στο ΣτΕ, επεκτάσεις οικισμών, παρά το γεγονός πως αναγνωρίζεται στην μελέτη ότι ο πληθυσμός μειώνεται και δεν υπάρχει οικιστική πίεση (προφανώς προορίζονται για τουριστική ανάπτυξη και τα ίδια τα χωριά του Δήμου), κλπ. Στην παρουσίαση πολλές φορές αναφέρθηκε ως πρόβλημα κάποια απόφαση του ΣτΕ, που εμποδίζει αυτά που πρέπει να γίνουν – παράξενο, μιας και οι πολίτες βιώνουμε την πλήρη απαξίωση της Δικαιοσύνης, και μέσω των αποφάσεων του ΣτΕ. Και τέλος, δεν έγινε καμία απολύτως αναφορά στο Δάσος. Στο Δάσος που στην ανάθεση της μελέτης του ΕΠΣ αναφέρεται ως “Νέο Δάσος” και ως κεντρικός πυλώνας του σχεδίου αυτού.

Απουσία αναφοράς στην δωρεά του Διαζώματος

Κατά τα άλλα, δύο από τις παρουσιάσεις έγιναν χωρίς καν μικρόφωνο, με τους δημότες να μην ακούν, αλλά και τον μελετητή να μην ακούει τις ερωτήσεις, και ήταν τελείως ανοργάνωτες, χωρίς διευθέτηση της κουβέντας και παρουσίαση των ομιλητών. Και οι τρεις εκδηλώσεις ανακοινώθηκαν με μία και μόνη ανάρτηση του Δημάρχου στον προσωπικό του λογαριασμό στο facebook. Αλλά, το πιο εντυπωσιακό ήταν το γεγονός πως, εκ μέρους των μελετητών αλλά και του Δημάρχου, απουσίασε κάθε αναφορά στο όνομα του κ. Σταύρου Μπένου και του Διαζώματος. Αυτή η μελέτη είναι μια δωρεά του Διαζώματος, και πληρώθηκε από το εν λόγω σωματείο και τους χορηγούς του. Θα περίμενε κανείς, αν όχι από ευγνωμοσύνη προς τον δωρητή του “σημαντικού αυτού αναπτυξιακού εργαλείου”, έστω από τυπική ευγένεια να γίνει μια αναφορά, μια δημόσια ευχαριστία προς τον, κατά δήλωσή του, ακούραστο εθελοντή, που έχει κάνει έργο της ζωής του την ανάπτυξη της περιοχής. Θα έλεγε κανείς ότι δεν ήταν επιθυμητό να ακουστεί το όνομά του. Ότι, ίσως, ο κόσμος δεν θα το θεωρούσε θετική αναφορά. Ή ακόμη επειδή υπάρχει η γνώση στην περιοχή για το τι περιέχει το περιβόητο “σχέδιο Μπένου”, που αποτυπώθηκε στο ντοκιμαντέρ των Νέλλη Ψαρρού και Ιωάννη Λαζάρου, Βόρεια Εύβοια, Το Σχέδιο (www.tosxedio.com) και προβλήθηκε σε όλα τα χωριά το 2022 – αποτύπωση που επιβεβαιώνεται επακριβώς σήμερα με τον πιο επίσημο τρόπο.

Ίσως πάλι να έχει σχέση με την τελευταία παρουσία του Σταύρου Μπένου στη Λίμνη Ευβοίας, τον Οκτώβρη του 2023. “Μου τα σούρατε πάλι”, είχε πει, ακούγοντας τις αντιδράσεις και τα σχόλια των παρευρισκομένων. “Γιατί δεν έχω ακούσει έναν καλό λόγο για το Σχέδιο Ανασυγκρότησης; Όλοι το απορρίπτετε! Δεν το θέλετε το Σχέδιο αυτό, δεν σας αρέσει;”, αναρωτήθηκε ο Σταύρος Μπένος. “Εγώ είμαι απλός εθελοντής, είμαι σύμμαχός σας. Κι όλα αυτά που σας λέω θα γίνουν σύντομα Ευρωπαϊκό πρόγραμμα. … Δεν με θεωρείτε χρήσιμο; Δεν με θέλετε; Είμαι μαζί σας! … Και συμπλήρωσε: “Μαζί σας κι εγώ να τα σούρω στην κυβέρνηση… Εγώ μαζί σας είμαι. Εγώ σήμερα ήρθα να κάνω μια ενημέρωση και μια συμμαχία μαζί σας, ενάντια σε όλο το πολιτικό σύστημα” (https://mantoudi.blogspot.com/2023/10/blog-post_62.html).

Σχόλια

  1. από email των Νησίδων (30/10/25):
    Αγαπητοί/ές,

    Θεωρούμε καθήκον μας να σας ενημερώσουμε για τις σοβαρές εξελίξεις που αφορούν τη Βόρεια Εύβοια και τον τρόπο με τον οποίο επιχειρείται η μετατροπή μιας περιβαλλοντικής τραγωδίας σε εργαλείο ιδιωτικοποίησης του χώρου, του δάσους και της παραγωγικής μας γης.

    Στις 22 Ιουλίου 2025, το Δημοτικό Συμβούλιο Μαντουδίου – Λίμνης – Αγίας Άννας αποφάσισε να αποδεχτεί το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΕΠΣ) που ήρθε ως δωρεά από το σωματείο «Διάζωμα» του Σταύρου Μπένου. Το ΕΠΣ αυτό περιλαμβάνει το κύριο μέρος του «Σχεδίου Ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας», που είχε εξαγγείλει ο Πρωθυπουργός πριν ακόμη κατασβεστεί η καταστροφική πυρκαγιά του 2021.

    Η πρόταση για την εκπόνηση του Σχεδίου Ανασυγκρότησης, με τα βασικά του περιεχόμενα, ήταν κιόλας έτοιμη την επόμενη μέρα μετά την κατάσβεση της πυρκαγιάς. Αντί να εκπονηθεί από κρατικό φορέα, το σχέδιο συντάχθηκε με πρωτοβουλία ιδιωτικού σωματείου και χορηγίες από ιδιωτικές επιχειρήσεις, γεγονός που έρχεται σε αντίθεση με το Σύνταγμα (άρθρα 24 & 102) το οποίο ορίζει ότι ο πολεοδομικός σχεδιασμός αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα του Κράτους. Η πρακτικά αυτή έχει ήδη επισημανθεί ως θεσμικά και νομικά έωλη από την τέως Αντιπρόεδρο του ΣτΕ κ. Μαρία Καραμανώφ και άλλους.

    Στη βάση της "ανασυγκρότησης", το ΕΠΣ που υιοθετήθηκε επιτρέπει:

    1. Εκτεταμένες τουριστικές ζώνες και παραθεριστική κατοίκηση σε όλη την παράλια ζώνη, ακόμη και σε πρώην δασικές εκτάσεις. Αυτές περιλαμβάνουν σύνθετα τουριστικά καταλύματα (βίλες, resorts, γήπεδα γκολφ) σε καμένες και μη περιοχές.
    2. Βιομηχανικό πάρκο Α' όχλησης στο Μαντούδι και ανάπτυξη data centers, logistics και επιχειρηματικών πάρκων.
    3. Αποχαρακτηρισμό Γης Υψηλής Παραγωγικότητας για τουρισμό και δεύτερη κατοικία.
    4. Θέσπιση νέων Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ) στον Βόρειο Ευβοϊκό, σύμφωνα με το ισχύον ρυθμιστικό πλαίσιο.
    5. Χωροθέτηση νέων τουριστικών συγκροτημάτων στην ενδοχώρα σε καμένες καλλιεργούμενες εκτάσεις.
    6. Αιολικά και φωτοβολταϊκά στην ενδοχώρα, σε έκταση μέχρι 5% της κάθε δημοτικής έκτασης, σύμφωνα με το Ειδικο Χωροταξικό για τις ΑΠΕ.

    Παράλληλα, το ΕΠΣ δεν συμπεριλαμβάνει καμία πρόβλεψη για την αποκατάσταση του καμένου δάσους, αναφερόμενο μόνο γενικά και αόριστα στη δημιουργία ενός «Νέου Δάσους».

    Όλα αυτά θα είναι καταστροφικά για τη Βόρεια Εύβοια. Η αποδοχή αυτού του ΕΠΣ όμως δεν είναι μόνο τοπικό ζήτημα. Δημιουργεί ένα επικίνδυνο προηγούμενο: μετά από κάθε φυσική καταστροφή, το δάσος, η γη, οι καλλιέργειες και ο δημόσιος χώρος θα μπορούν να αξιοποιούνται για ιδιωτικά “αναπτυξιακά σχέδια”. Ήδη ο Πρωθυπουργός έχει επικροτήσει το «μοντέλο Βόρειας Εύβοιας» και έχει ανακοινώσει ότι θα εφαρμοστεί σε Κύθηρα, Θεσσαλία και Έβρο, ενώ κάτι αντίστοιχο έχει ειπωθεί και για τη Χίο. Σε όλες σε αυτές τις περιπτώσεις «ανασυγκρότησης» (πλην των Κυθήρων) εμπλέκεται και Σταύρος Μπένος με κάποιο τρόπο. Το «Σχέδιο Ανασυγκρότησης Βόρειας Εύβοιας» θα αποτελέσει “πρότυπο”, είπαν οι εμπνευστές του, και για την υπόλοιπη Ελλάδα.

    Συνεχίζεται

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Β΄ μέρος:
      Μπροστά σε μια τέτοια εξέλιξη δεν μπορούμε να μείνουμε απαθείς. Ο Περιβαλλοντικός Σύλλογος «Μάκιστος», από τη Λίμνη Ευβοίας έχει κινηθεί, σε συνεργασία με δικηγόρο ειδικευμένο σε χωροταξικά και πολεοδομικά θέματα, ώστε η αντισυνταγματική απόφαση αποδοχής του ΕΠΣ από το Δήμο Μαντουδίου-Λίμνης-Αγ. Άννας να προσβληθεί με προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Για την κίνηση αυτή έχει αποφανθεί θετικά και το Επιμελητήριο Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος. Η Κίνηση για την Προστασία των Νησίδων επίσης στηρίζει αυτήν την προσπάθεια. Επειδή έχουν προκύψει σημαντικά νομικά έξοδα για αυτήν την προσφυγή, τα οποία ο Σύλλογος «Μάκιστος» και η Κίνησή μας αδυνατούν να καλύψουν, υπάρχει η ανάγκη οικονομικής και επικοινωνιακής ενίσχυσης αυτού του στρατηγικού νομικού αγώνα.

      Προκειμένου να συζητηθούν τα παραπάνω, η πανελλαδική σημασία αυτής της προσφυγής και δράσεις που θα μπορούσαν να γίνουν για την ανάδειξη της υπόθεσης, σας καλούμε σε μια ενημερωτική διαδικτυακή σύσκεψη την Τρίτη 4/11 στις 20:00. Η συζήτηση θα ανοίξει με μια ομιλία-παρουσίαση από την Νέλλη Ψαρρού, πρόεδρο του Συλλόγου Μάκιστος και δημιουργό, μαζί με τον Ιωάννη Λαζάρου, του ντοκιμαντέρ «Βόρεια Εύβοια – Το Σχέδιο», το οποίο ανέδειξε τη σκανδαλώδη ολιγωρία στην κατάσβεση της πυρκαγιάς τον Αύγουστο του 2021 αλλά και το περιεχόμενο και τον τρόπο εκπόνησης του «Σχεδίου Ανασυγκρότησης Βόρειας Εύβοιας» που ακολούθησε. Την παρουσίαση θα ακολουθήσει ανοιχτή συζήτηση για τις περαιτέρω δράσεις μας.

      Ο σύνδεσμος για να συνδεθείτε στο Zoom είναι ο παρακάτω:

      Join Zoom Meeting
      https://us06web.zoom.us/j/85342718015?pwd=qh5aRuqsgd1qkjyWqCNYtDpyl0998A.1

      Meeting ID: 853 4271 8015
      Passcode: 177190

      Διαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Η ενημερωτική Εκδήλωση στους Καλημεριάνους για την Επεξεργασία Λυμάτων στο Μοναστηράκι - Καστρί - Καλημεριάνους

ΑΣΠΗΕ του Ρόκα σε Μυρτιά και Κουμάρια (Δήμοι Κύμης-Αλιβερίου, Καρύστου, Ερετρίας)