Αναρτήσεις
Μήνυμα του Δικτύου Αιγαίου για την δίκη στο ΔΕΕ και σχετικά άρθρα
Επικαιροποίσηση μετά τις 20/1/24, στο τέλος της ανάρτησης
[ΕΠΠΠΟ: Είτε ως ΕΠΠΠΟ είτε ως ΣΔΑΠΠΕ χρόνια συμμετέχουμε με όποιο τρόπο μπορούμε στην προσπάθεια του Δικτύου, στο οποίο υπήρξαμε και ιδρυτικά μέλη. Για την υπόθεση του ΔΕΕ και στο πλαίσιο των μικρών μας δυνάμεων, αφού τόσα και τόσα τρέχουμε και χρηματοδοτούμε εξ ιδίων πόρων, ήδη καταθέσαμε την δική μας συνεισφορά]
Φίλοι και φίλες,
Στις 18 Ιανουαρίου 2024 οργανώσεις και πολίτες από την Ελλάδα συμμετέχουμε σε μια σημαντική δίκη για την προστασία των Ζωνών Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) του Δικτύου Natura 2000, η οποία θα διεξαχθεί στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) στο Λουξεμβούργο. Πρόκειται για ένα σημαντικό σταθμό στο νομικό και κινηματικό αγώνα που ξεκίνησε το 2012, όταν περιβαλλοντικοί σύλλογοι (μεταξύ των οποίων και το ΔΙΚΤΥΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΑΙΓΑΙΟΥ) και πολίτες από πολλές περιοχές της χώρας, αντιτιθέμενοι στην ανεξέλεγκτη ανάπτυξη αιολικών πάρκων στις περιοχές Natura 2000, καθώς και η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, προσέβαλαν με δύο αιτήσεις ακύρωσης στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) την Κοινή Υπουργική Απόφαση (Η.Π.8353/276/Ε103/17.2.2012), για τη λήψη δήθεν μέτρων ειδικής προστασίας των προστατευόμενων ειδών πουλιών στις ΖΕΠ. Η ψευδεπίγραφη αυτή απόφαση είναι πολλαπλώς προβληματική: Αφενός περιόρισε την έκταση της προστασίας των πουλιών και των ενδιαιτημάτων τους στις ΖΕΠ, αφετέρου προέβλεψε ανεπαρκή μέτρα προστασίας αυτών και νομιμοποίησε τη λήψη ακατάλληλων και ανεπαρκών μέτρων μετριασμού των επιπτώσεων των αιολικών πάρκων που προκαλούν περαιτέρω οχλήσεις στα πτηνά, διευκολύνοντας έτσι τους φορείς των έργων να επιτυγχάνουν την αδειοδότηση ΒΑΠΕ στις ΖΕΠ.
Κατόπιν πολλών αναβολών, δύο αποφάσεων της πενταμελούς σύνθεσης του Ε’ Τμήματος του ΣτΕ που παρέπεμψαν τις αιτήσεις ακύρωσης στην επταμελή σύνθεση του ίδιου Τμήματος, λόγω της επίκλησης της ανάγκης υποβολής προδικαστικού ερωτήματος στο ΔΕΕ, εκδόθηκε εντέλει μετά πάροδο δέκα ετών η 2511/2022 απόφαση του ΣτΕ, με την οποία αποφασίστηκε πράγματι η υποβολή προδικαστικού ερωτήματος, προκειμένου να κριθεί εάν είναι συμβατός με τις οδηγίες της ΕΕ για την προστασία των πτηνών και των οικοτόπων ο περιορισμός των προστατευόμενων ειδών των ΖΕΠ μόνο στα λεγόμενα είδη χαρακτηρισμού, όπως προβλέπει η επίμαχη ΚΥΑ. Η δίκη στο ΔΕΕ (υπόθεση C-66/23) αφορά άμεσα το καθεστώς προστασίας όλων των ΖΕΠ του Δικτύου Natura 2000 σε όλη την Ελλάδα και όχι μόνο. Εξ ου και στην δίκη έχουν παρέμβει κυβερνήσεις και άλλων κρατών μελών της ΕΕ, όπως της Ολλανδίας και της Πολωνίας. Από την τυχόν θετική έκβασή της ευελπιστούμε να τεθεί ένα εμπόδιο στην ανεξέλεγκτη ανάπτυξη των αιολικών στις περιοχές αυτές.
Στο υπερδεκαετές διάστημα που έχει μεσολαβήσει από τις αιτήσεις ακύρωσης έχουν συμβεί πολλά. Ο αγώνας για την προστασία της φύσης, της βιοποικιλότητας, των τοπίων της χώρας μας από τις ΒΑΠΕ έχει ενισχυθεί σημαντικά. Η γνώση και η πείρα των κινημάτων διευρύνονται και διαδίδονται. Νέα κινήματα αναπτύσσονται και πολλοί άνθρωποι ευαισθητοποιούνται και συμμετέχουν στις δράσεις και στην υποστήριξη των αγώνων. Τα κινήματα αλληλοϋποστηρίζονται και συνεργάζονται όλο και περισσότερο. Από την πλευρά μας ως ΔΙΚΤΥΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΑΙΓAΙΟΥ πάντα παλεύαμε και παλεύουμε με πνεύμα ενότητας και αλληλεγγύης. Μετά από τόσα χρόνια που συμμετέχουμε και υποστηρίζουμε οικονομικά τις δίκες στο ΣτΕ και πλέον στο ΔΕΕ, έχουμε ανάγκη την οικονομική σας υποστήριξη για την κάλυψη των εξόδων της δίκης στο ΔΕΕ. Η στήριξη αυτή αποτελεί έμμεσα και στήριξη όλων των περιβαλλοντικών αγώνων για τις ΖΕΠ του δικτύου Natura 2000. Απευθύνουμε ως εκ τούτου έκκληση σε όλους τους ευαισθητοποιημένους πολίτες, συλλόγους, κινήματα, να συνεισφέρουν οικονομικά, κατά το μέτρο των δυνάμεών τους, στην συγκέντρωση χρημάτων για την καταβολή των δικηγορικών αμοιβών και εξόδων. Οι οικονομικές συνεισφορές σας μπορούν να κατατεθούν στον λογαριασμό της ALPHA BANK με ΙΒΑΝ GR9701406220622002101075650 (δικαιούχος Αλέξανδρος Μαβής, πρόεδρος του ΔΙΚΤΥΟΥ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΑΙΓΑΙΟΥ) με την ένδειξη "ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΚΗ ΣΤΟ ΔΕΕ ΥΠΟΘΕΣΗ C66 2023"
Κρίσιμη απόφαση για τα αιολικά σε περιοχές Natura
Μια ελληνική προσφυγή που μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που αδειοδοτούνται έργα μέσα σε περιοχές Natura εκδικάστηκε πριν από λίγες ημέρες στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Η υπόθεση αφορά τον τρόπο που η ελληνική πολιτεία «ερμήνευσε» την οδηγία για την προστασία της ορνιθοπανίδας, περιορίζοντάς την μόνο σε ένα είδος ανά περιοχή Natura. Η πρακτική αυτή είχε αποτέλεσμα οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων για ένα έργο σε προστατευόμενη περιοχή να μη λαμβάνουν υπόψη τα άλλα απειλούμενα είδη της ορνιθοπανίδας και επομένως να μη λαμβάνουν κανένα μέτρο για να μειώσουν τις επιπτώσεις σ’ αυτά. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πάντως, στις παρατηρήσεις της προς το Ευρωδικαστήριο χαρακτηρίζει «μηχανιστική και περιοριστική» την ελληνική ερμηνεία, καταλήγοντας ότι είναι αντίθετη στον σκοπό της οδηγίας.
Η κοινοτική νομοθεσία περί της διατήρησης των άγριων πτηνών έχει δημιουργήσει εδώ και τρεις δεκαετίες ένα ιδιαίτερα προστατευτικό πλαίσιο για την ορνιθοπανίδα. Οπως προβλέπει, η κάθε χώρα ορίζει «ζώνες ειδικής προστασίας» (ΖΕΠ, μέρος του δικτύου Natura 2000) για την ορνιθοπανίδα, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη προστασίας ειδών που είναι υπό εξαφάνιση, ειδών που είναι ευπαθή σε μεταβολές των οικοτόπων τους ή ειδών που είναι σπάνια.
Η υπόθεση ξεκίνησε το 2012, όταν μια κοινή απόφαση πέντε υπουργείων (με κύριο το υπουργείο Περιβάλλοντος) ήρθε να τροποποιήσει τη νομοθεσία σχετικά με τη διατήρηση της ορνιθοπανίδας. Εναντίον της απόφασης αυτής κατατέθηκαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας δύο προσφυγές: μια από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και μια συλλογική από φορείς και πολίτες. Οι προσφεύγοντες υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα έκανε μια πολύ… περιοριστική ερμηνεία της κοινοτικής νομοθεσίας, με σκοπό να περιορίσει όσο γίνεται περισσότερο τις υποχρεώσεις της. Σύμφωνα με αυτή, σε μια ΖΕΠ το Δημόσιο οφείλει να προστατεύσει μόνο τα «είδη χαρακτηρισμού», δηλαδή τα είδη εκείνα των πουλιών για την προστασία των οποίων ορίστηκε μια περιοχή ως προστατευόμενη και τα αποδημητικά πουλιά. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι αν μέσα στην περιοχή αυτή υπάρχουν και άλλα σπάνια ή απειλούμενα πουλιά, σε μικρότερους αριθμούς, η Ελλάδα δεν είναι υποχρεωμένη να κάνει τίποτα για την προστασία τους.
Απαντώντας η ελληνική πολιτεία υποστήριξε ότι η κοινή υπουργική απόφαση λειτουργεί ως κατευθυντήριος οδηγός για την άσκηση δραστηριοτήτων εντός των ΖΕΠ και ότι τα μέτρα που προβλέπει είναι προσωρινά («μέτρα προδιασφάλισης») μέχρι τη θέσπιση ενός ολοκληρωμένου πλαισίου για κάθε προστατευόμενη περιοχή ξεχωριστά.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας αποφάσισε να συνεκδικάσει τις δύο προσφυγές και απέστειλε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο τρία προδικαστικά ερωτήματα, ζητώντας να ξεκαθαριστεί η ερμηνεία της οδηγίας. Ουσιαστικά, το κυριότερο αυτών είναι κατά πόσο η οδηγία έχει ερμηνευθεί σωστά στη χώρα μας και η προστασία μέσα στις ΖΕΠ αφορά μόνο το «είδος χαρακτηρισμού» και τα αποδημητικά πουλιά.
Για την υπόθεση κατέθεσε τις παρατηρήσεις της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά και δύο χώρες, η Ολλανδία και η Πολωνία. Στο κείμενο των παρατηρήσεών της η Επιτροπή στρέφεται σαφώς κατά της «προστασίας α λα ελληνικά». «Δεν υπάρχει κανένας λόγος να ισχύει στις ζώνες ειδικής προστασίας μια πιο στενή ερμηνεία, δηλαδή μια ερμηνεία που να περιορίζει τα μέτρα διατήρησης μόνο στα “είδη χαρακτηρισμού”», αναφέρει.
«Είναι μια πολύ σημαντική υπόθεση που εκκρεμεί από το 2012», λέει ο Βασίλης Παπαδόπουλος, νομικός σύμβουλος της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας. «Αν η προσφυγή μας ευδοκιμήσει, θα αλλάξει τις υποχρεώσεις όλων των κρατών της Ε.Ε. για την προστασία της ορνιθοπανίδας και θα αφορά όλες τις δραστηριότητες σε προστατευόμενες περιοχές. Ας μην ξεχνάμε ότι η χώρα μας προστατεύει πλημμελώς τα απειλούμενα είδη και τους οικοτόπους της. Οι ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες εξακολουθούν να αγνοούνται και ως αποτέλεσμα τα σχέδια διαχείρισης και τα μέτρα διατήρησης για κάθε περιοχή Natura ξεχωριστά δεν έχουν ολοκληρωθεί».
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου