Ξανά η ιδιωτικοποίηση του νερού

(το άρθρο επικαιροποιείται)

---

Η αγωνία της Ν.Δ. για ιδιωτικοποίηση του δημόσιου αγαθού, του νερού, οδηγεί στα αυξημένα τιμολόγια • ΣΕΚΕΣ για Δημόσια ΕΥΔΑΠ

πηγή: sekes-eydap.gr

Ιωάννης Καρδαράς
Δικηγόρος στον Α.Π., μέλος της Επιτροπής Περιβάλλοντος και Δικαιωμάτων του ΔΣΠ

Η ιδιωτικοποίηση του νερού ξεκίνησε το 2000 επί κυβέρνησης Κ. Σημίτη με την εισαγωγή της ΕΥΔΑΠ-ΕΥΑΘ στο ΧΑΑ με συνέπεια την πώληση ικανού ποσοστού μετοχών σε ιδιώτες επενδυτές.

Η ιδιωτικοποίηση με την αιτιολογία των μνημονίων συνεχίστηκε το 2012 (κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου) με τη μεταβίβαση μετοχών στο ΤΑΙΠΕΔ προς πώληση.

Πολίτες-καταναλωτές-κινήματα και δικηγόροι προσφύγαμε το 2012 στο ΣτΕ, που διαχρονικά δεν έχει και την καλύτερη φήμη για τις αποφάσεις του, εν τούτοις το 2014 αποφάσισε ότι «…Το νερό είναι δημόσιο αγαθό…απαραίτητο για την υγεία του ανθρώπου…και η αποξένωση του Ελληνικού Δημοσίου από τον έλεγχο του νερού είναι αντισυνταγματική…» (Oλ. ΣτΕ, 1906/2014).

Ωστόσο η ιδιωτικοποίηση του νερού είχε αποτύχει σε διεθνές επίπεδο λόγω και της αύξησης της τιμής του κατά 35% έως 40% σε Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία.

Το 2016 επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ κατόπιν απαίτησης των θεσμών μεταβιβάστηκαν με νόμους (Ν.4389-4425/2016) οι μετοχές της ΕΥΔΑΠ-ΕΥΑΘ, αλλά και άλλων φορέων του δημόσιου τομέα στην ΕΕΣΥΠ, το λεγόμενο Υπερταμείο.

Με τη συμμετοχή κινημάτων για τη δημόσια διαχείριση του νερού, πολιτών, καταναλωτών, εργαζομένων και δικηγόρων (ακόμη και προσκείμενων στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ), προσφύγαμε το 2016 και η Ολομέλεια του ΣτΕ με τις 191-192/2022 αποφάσεις έκρινε αντισυνταγματική τη μεταβίβαση της ΕΥΔΑΠ-ΕΥΑΘ στο Υπερταμείο και διέταξε την επιστροφή των μετοχών στο ελληνικό Δημόσιο με το ίδιο σκεπτικό.

Ωστόσο η κυβέρνηση της Ν.Δ. το 2021 είχε εκδώσει το 57/2021 Πρακτικό για «Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα ΔΕΣΔΙΤ» και στον διαγωνισμό του 2022 εμφανίστηκε η ΤΕΡΝΑ Α.Ε. για να αναλάβει τη συντήρηση-επισκευή των δημόσιων πάγιων στοιχείων (Εύηνος-Μόρνος-Υλίκη-Μαραθώνας και 495 χλμ. δικτύων). Οπότε ο Κ. Καραμανλής (των Τεμπών) αναγκάστηκε να ακυρώσει τον διαγωνισμό.

Το 2024 η κυβέρνηση -και ενώ είναι γνωστό ότι οι «Ανεξάρτητες Αρχές» εκφεύγουν από τον έλεγχο του Δημοσίου- «εφηύρε» την έμμεση ιδιωτικοποίηση με την ανάθεση διαχείρισης του νερού στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), ταυτίζοντας την ενέργεια νερού, ηλεκτρικού και φυσικού αερίου (!) και δημιουργώντας «αγορά νερού»!

Με τους νόμους που θα επακολουθήσουν τόσο η ΕΥΔΑΠ-ΕΥΑΘ όσο και οι τοπικές Δημοτικές Επιχειρήσεις Υδατος (ΔΕΥΑ) και με το πρόσθετο επιχείρημα της «λειψυδρίας» και της έλλειψης οικονομικής δυνατότητας επενδύσεων, θα παραχωρούνται και σε επενδυτές, πολλοί εκ των οποίων ήδη έχουν την εκμετάλλευση του «εμφιαλωμένου νερού» με τεράστια κέρδη, ιδιαίτερα τους θερινούς τουριστικούς μήνες.

Με την επίκληση της αντικατάστασης του τρύπιου δικτύου (ανάκτηση κόστους) και της απώλειας του νερού που φτάνει το 25%-30% της ημερήσιας κατανάλωσης, η εκμετάλλευση του δημόσιου νερού, πλέον του κέρδους του ιδιώτη, θα φέρει «ακριβότερο τιμολόγιο» για τους καταναλωτές.

Προτείνονται:

1. Η αύξηση των δημόσιων επενδύσεων για την επάρκεια καθαρού και φτηνού νερού αφού η τιμή ενός λίτρου αμφιβόλου ποιότητας εμφιαλωμένου νερού κοστίζει όσο ένα κυβικό μέτρο της ΕΥΔΑΠ.

2. Αντικατάσταση των απηρχαιωμένων δικτύων ύδρευσης για να αποφευχθούν οι απώλειες.

3. Πολιτικές κατά της υπερκατανάλωσης με αναδιαρθρώσεις των όρων αγροτικής άρδευσης – αλλαγές καλλιεργειών – υπερκαταναλώσεις λόγω του υπερτουρισμού χωρίς χωροταξικό σχεδιασμό.

4. Επαναχρησιμοποίηση του νερού που χάνεται ως απόβλητο, ενδεικτικά των 850.000m3 επεξεργασμένων λυμάτων της Ψυττάλειας, εμπλουτισμός υδροφόρου ορίζοντα για αναδασώσεις.

5. Αφαλατώσεις στα νησιά με παράλληλη μείωση της κατανάλωσης λόγω του κόστους της επένδυσης αλλά και των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των αποβλήτων αλάτων.

6. Νέο παραγωγικό-καταναλωτικό μοντέλο λόγω της κλιματικής αλλαγής.

Για να αποφευχθούν τα ακριβά τιμολόγια καλούνται τα κινήματα καταναλωτών, αυτόνομων ομάδων και εργαζομένων να κινητοποιηθούν «για να μην πούμε το νερό νεράκι».

---
Η ΚΥΑ για τον καθορισμό γενικών κανόνων κοστολόγησης και τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος

1/10/2024

Δημοσιεύθηκε η ΚΥΑ ΥΠΕΝ/ΓρΓΓΦΠΥ/103755/2994/26.09.2024 (ΦΕΚ 5438/27.09.2024 τεύχος Β') με θέμα: Καθορισμός γενικών κανόνων κοστολόγησης και τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος, μέτρα βελτίωσης αυτών. Διαδικασίες και μέθοδος ανάκτησης κόστους των υπηρεσιών ύδατος στις διάφορες χρήσεις του.

Η απόφαση προβλέπει:

Άρθρο 1

Σκοπός

Σκοπός της παρούσας είναι ο καθορισμός για τις υπηρεσίες ύδατος:

α) Των γενικών κανόνων κοστολόγησης και τιμολόγησης,

β) μέτρων βελτίωσης των υπηρεσιών αυτών,

γ) των διαδικασιών και της μεθόδου ανάκτησης του κόστους των υπηρεσιών αυτών, στις διάφορες χρήσεις, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 12 του ν. 3199/2003 (Α’ 280) και το π.δ. 51/2007 (Α’ 54) καθώς και το οικείο εγκεκριμένο Σχέδιο Διαχείρισης Λεκάνης Απορροής Ποταμού (ΣΔΛΑΠ).

Άρθρο 2

Πεδίο εφαρμογής

1.Η παρούσα απόφαση εφαρμόζεται στις υπηρεσίες ύδατος της παρ. κθ του άρθρου 2 του ν. 3199/2003, για τις χρήσεις που ορίζονται στο Παράρτημα Ι της υπ’ αρ. 146896/2014 (Β’ 2878) κοινής υπουργικής απόφασης, όπως ισχύει, εκτός των περ. 2.3, 4, και 5.3 αυτής. Οι υπηρεσίες αυτές δύνανται να παρέχονται μέσω οργανωμένων συλλογικών δικτύων παροχής υπηρεσιών ύδατος, καθώς και μέσω μεμονωμένων υδρογεωτρήσεων που δεν ανήκουν σε οργανωμένα συλλογικά δίκτυα.

2.Η παρούσα απόφαση δεν εφαρμόζεται στις απολήψεις ύδατος από πηγάδια/φρέατα, εκτός των απολήψεων από γεωτρήσεις.

3.Η τιμή ακατέργαστου ύδατος, που προσδιορίζεται στη σύμβαση της παρ. 2 του άρθρου εκατοστού δέκατου τέταρτου του ν. 4812/2021 (Α’110) μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, του Ν.Π.Δ.Δ. «Εταιρεία Παγίων ΕΥΔΑΠ» και της Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε., εφαρμόζεται και για τις περιπτώσεις διάθεσης ακατέργαστου ύδατος από την Εταιρεία Παγίων ΕΥΔΑΠ προς τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) και τις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.) κατά μήκος του Εξωτερικού Υδροδοτικού Συστήματος (Ε.Υ.Σ.) της μείζονος περιοχής Πρωτευούσης. Το εκάστοτε ισχύον τιμολόγιο για τη διάθεση ακατέργαστου ύδατος από την Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε. για βιομηχανική - επαγγελματική χρήση ισχύει αναλογικά και για τις περιπτώσεις διάθεσης ακατέργαστου ύδατος από την Εταιρεία Παγίων ΕΥΔΑΠ προς ιδιώτες ή άλλους χρήστες, κατά μήκος του Εξωτερικού Υδροδοτικού Συστήματος (Ε.Υ.Σ.) εκτός της περιοχής αρμοδιότητας της Ε.ΥΔ.Α.Π., κατά τα οριζόμενα στη σύμβαση της παρ. 2 του άρθρου εκατοστού δέκατου τέταρτου του ν. 4812/2021 μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, του Ν.Π.Δ.Δ. «Εταιρεία Παγίων ΕΥΔΑΠ» και της Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε..

4.Η τιμή ακατέργαστου ύδατος, που προσδιορίζεται στη σύμβαση της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν. 2937/2001 (Α’ 169) μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, του Ν.Π.Δ.Δ. «Εταιρεία Παγίων Ε.Υ.Α.Θ.» και της Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε., εφαρμόζεται και για τις περιπτώσεις διάθεσης ακατέργαστου ύδατος από την Εταιρεία Παγίων Ε.Υ.Α.Θ. προς τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) και τις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.). Το εκάστοτε ισχύον τιμολόγιο για τη διάθεση ακατέργαστου ύδατος από την Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε. για βιομηχανική - επαγγελματική χρήση ισχύει αναλογικά και για τις περιπτώσεις διάθεσης ακατέργαστου ύδατος από την Εταιρεία Παγίων Ε.Υ.Α.Θ. προς ιδιώτες ή άλλους χρήστες, κατά τα οριζόμενα στη σύμβαση της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν. 2937/2001 μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, του Ν.Π.Δ.Δ. «Εταιρεία Παγίων Ε.Υ.Α.Θ.» και της Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε..

5.Τα λοιπά άρθρα της παρούσας απόφασης δεν εφαρμόζονται στην τιμολόγηση και κοστολόγηση του ακατέργαστου ύδατος των παρ. 3 και 4 του παρόντος.

Άρθρο 3

Ορισμοί

Για την εφαρμογή της παρούσας ισχύουν οι ορισμοί του άρθρου 2 του ν. 3199/2003 (Α’ 280), των άρθρων 2 και 12 του π.δ. 51/2007 (Α’ 54), της παρ. 2 του άρθρου 3 του ν. 5037/2023 (Α’78) καθώς και οι ακόλουθοι ορισμοί:

1.«Χρηματοοικονομικό κόστος παρόχου υπηρεσιών ύδατος» ή «Χρηματοοικονομικό κόστος»: είναι το κόστος που προκύπτει για κάθε πάροχο υπηρεσιών ύδατος αποκλειστικά από την δραστηριότητα παροχής των υπηρεσιών αυτών. Αντανακλά την χρηματοοικονομική αποτίμηση του κόστους για όλα τα έργα, τις υποδομές και τις διαδικασίες, τα οποία είναι απαραίτητα για την παροχή των υπηρεσιών ύδατος για τις χρήσεις που αναφέρονται στην παρ. 1 του άρθρου 2. Στο χρηματοοικονομικό κόστος περιλαμβάνονται οι δαπάνες που είναι αναγκαίες για την παροχή των υπηρεσιών ύδατος, τη λειτουργία και τη συντήρηση του παρόχου των υπηρεσιών αυτών (κεφαλαιουχικές, λειτουργικές, συντήρησης και διοίκησης). Υπολογίζεται από τον κάθε πάροχο υπηρεσιών ύδατος και περιλαμβάνει το κεφαλαιουχικό κόστος, το κόστος λειτουργίας, στο οποίο περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, το κόστος συντήρησης και το κόστος διοίκησης του άρθρου 4.

2.«Ανάκτηση χρηματοοικονομικού κόστους παρόχου υπηρεσιών ύδατος»: το ποσοστό των εσόδων του παρόχου υπηρεσιών ύδατος από την δραστηριότητα παροχής υπηρεσιών ύδατος επί του χρηματοοικονομικού κόστους της παρ. 1 για την παροχή των υπηρεσιών αυτών.

3.«Ανάκτηση περιβαλλοντικού κόστους και κόστους πόρου για κάθε χρήση»: Το ποσοστό του εισπρακτέου περιβαλλοντικού τέλους, το οποίο χρεώνεται στους τελικούς χρήστες των υπηρεσιών ύδατος διά των λογαριασμών που αποστέλλουν σε αυτούς οι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος, επί του περιβαλλοντικού τέλους που έχει προσδιοριστεί για κάθε χρήση ύδατος σύμφωνα με τα άρθρα 5, 6 και 8.

4.«Τελικός χρήστης υπηρεσιών ύδατος»: Το φυσικό ή νομικό πρόσωπο στο οποίο παρέχονται ή αναμένονται να παρασχεθούν υπηρεσίες ύδατος αποκλειστικά για δική του χρήση.

5.«Ενδιάμεσος πάροχος υπηρεσιών ύδατος»: Το φυσικό ή νομικό πρόσωπο στο οποίο παρέχονται ή αναμένονται να παρασχεθούν υπηρεσίες ύδατος με σκοπό την παροχή αυτών σε άλλους παρόχους ή σε τελικούς χρήστες

6.Ρυθμιστική Περίοδος (ΡΠ): η πενταετής περίοδος για την οποία οι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος υποχρεούνται να καθορίσουν τα τιμολόγιά τους σύμφωνα με την παρούσα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’

ΓΕΝΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΚΟΣΤΟΛΟΓΗΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΔΑΤΟΣ

Άρθρο 4

Γενικοί κανόνες προσδιορισμού χρηματοοικονομικού κόστους

1.Ο προσδιορισμός του χρηματοοικονομικού κόστους της παρ. 1 του άρθρου 3 διενεργείται για τις υπηρεσίες ύδατος που υπάγονται στο άρθρο 2, εξαιρουμένων των ιδιωτικών γεωτρήσεων.

2.Στον υπολογισμό του χρηματοοικονομικού κόστους λαμβάνονται υπόψη οι εξής συνιστώσες κόστους:

α) Κεφαλαιουχικό κόστος, για τον υπολογισμό του οποίου λαμβάνονται υπόψη:

αα) το αναλισκόμενο πάγιο κεφάλαιο στη διαδικασία παροχής των υπηρεσιών ύδατος.

αβ) το κόστος τόκων των δανειακών κεφαλαίων.

αγ) εύλογη απόδοση επί των απασχολούμενων κεφαλαίων στην διαδικασία παροχής των υπηρεσιών ύδατος, (βλ. Παράρτημα Ι).

β) Λειτουργικό κόστος, το οποίο περιλαμβάνει τις εύλογες και αποδοτικές δαπάνες που είναι αναγκαίες προκειμένου ο πάροχος υπηρεσιών ύδατος να παρέχει τις υπηρεσίες με τρόπο ασφαλή σύμφωνα με τα σχετικά πρότυπα ποιότητας όπως αυτά πιστοποιούνται από το προβλεπόμενο πρόγραμμα παρακολούθησης, επαρκή, αποδοτικό και αξιόπιστο. Στο Λειτουργικό Κόστος περιλαμβάνεται το Κόστος Διοίκησης, το Κόστος Λειτουργίας και το κόστος συντήρησης (βλ. Παράρτημα Ι).

3.Για τον υπολογισμό του Χρηματοοικονομικού Κόστους ακολουθείται η μεθοδολογία που περιγράφεται στο Παράρτημα Ι.

Άρθρο 5

Γενικοί κανόνες προσδιορισμού του Περιβαλλοντικού Κόστους ανά χρήση ύδατος

1.Το Περιβαλλοντικό Κόστος προσδιορίζεται σε επίπεδο Λεκάνης Απορροής Ποταμού (Λ.Α.Π.) και προκύπτει από τον προσδιορισμό του κόστους των Συμπληρωματικών Μέτρων του Προγράμματος Μέτρων του εκάστοτε ισχύοντος Σχεδίου Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών, (Σ.Δ.Λ.Α.Π) σύμφωνα με τις σχετικές προβλέψεις της παρ. 5 του άρθρου 12 του π.δ. 51/2007 (Α’ 54), οι οποίες αφορούν στην επίτευξη της καλής κατάστασης των υδατικών σωμάτων (Υ.Σ.).

2.Το Περιβαλλοντικό Κόστος προκύπτει όταν σε μία Λ.Α.Π. υφίσταται έστω και μια από τις ακόλουθες συνθήκες: (α) επιφανειακά Υδατικά Συστήματα (Υ.Σ.) με οικολογική κατάσταση κατώτερη της καλής, β) επιφανειακά Υ.Σ. με χημική κατάσταση κατώτερη της καλής, γ) επιφανειακά Υ.Σ. με οικολογική ή/και χημική κατάσταση άγνωστη, και δ) υπόγεια Υ.Σ. με κακή χημική κατάσταση που δεν οφείλεται σε φυσικά αίτια.

3.Για τον υπολογισμό του Περιβαλλοντικού Κόστους, ακολουθείται η μεθοδολογία που περιγράφεται στο Παράρτημα ΙΙ.

4.Ο προσδιορισμός του Περιβαλλοντικού Κόστους εγκρίνεται με απόφαση του αρμοδίου Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, μετά από εισήγηση της οικείας Διεύθυνσης Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και αναπροσαρμόζεται σε ετήσια βάση, ανάλογα με το βαθμό διαφοροποίησης του εκτιμώμενου κόστους των Συμπληρωματικών Μέτρων του Προγράμματος Μέτρων του εκάστοτε ισχύοντος Σ.Δ.Λ.Α.Π., σύμφωνα με την παρ. 2.

4.1. Όταν μία Λ.Α.Π. εκτείνεται στα διοικητικά όρια περισσοτέρων Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, ο προσδιορισμός και η έγκριση του Περιβαλλοντικού Κόστους ασκείται από κοινού. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση παροχής υπηρεσιών ύδατος όπου η προμήθεια ύδατος γίνεται από Υδατικά Συστήματα μίας Λ.Α.Π., ενώ η χρήση του ύδατος καλύπτει ανάγκες Λ.Α.Π. άλλης Αποκεντρωμένης Διοίκησης.

Σε περίπτωση διαφωνίας η τελική απόφαση λαμβάνεται από τον Γενικό Γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με κριτήριο την επίτευξη των στόχων της παρούσας αφού λάβει υπόψη τις θέσεις όλων των εμπλεκομένων.

5.Οι αποφάσεις έγκρισης του Περιβαλλοντικού Κόστους κοινοποιούνται από τις οικείες Διευθύνσεις Υδάτων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων στη Γενική Διεύθυνση Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (Ρ.Α.Α.Ε.Υ.).

Άρθρο 6

Γενικοί κανόνες προσδιορισμού του Κόστους Πόρου ανά χρήση ύδατος

1.Το Κόστος Πόρου εκτιμάται σε επίπεδο Λ.Α.Π. και προκύπτει από τον προσδιορισμό του κόστους των Συμπληρωματικών Μέτρων του Προγράμματος Μέτρων του εκάστοτε ισχύοντος Σ.Δ.Λ.Α.Π., σύμφωνα με τις σχετικές προβλέψεις της παρ. 5 του άρθρου 12 του π.δ. 51/2007 (Α’54), οι οποίες αφορούν στην εξοικονόμηση των υδατικών πόρων και στην ορθολογική διαχείρισή τους, μέσω της αναίρεσης πρακτικών υπεράντλησης υπόγειων Υ.Σ..

2.Κόστος Πόρου προκύπτει όταν σε μία Λ.Α.Π. υφίσταται έστω και μια από τις ακόλουθες συνθήκες (α) υπόγεια Υ.Σ. με «Κακή» ποσοτική κατάσταση, (β) ελλιπής κάλυψη των αναγκών νερού των κύριων ανθρωπογενών χρήσεων.

3.Για τον υπολογισμό του Κόστους Πόρου, ακολουθείται η μεθοδολογία που περιγράφεται στο Παράρτημα ΙΙΙ.

4.Ο προσδιορισμός του Κόστους Πόρου εγκρίνεται με απόφαση του αρμόδιου Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, μετά από εισήγηση της οικείας Διεύθυνσης Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και αναπροσαρμόζεται σε ετήσια βάση, ανάλογα με τον βαθμό διαφοροποίησης του εκτιμώμενου κόστους των Συμπλη- ρωματικών Μέτρων του Προγράμματος Μέτρων του εκάστοτε ισχύοντος Σ.Δ.Λ.Α.Π., σύμφωνα με την παρ. 2.

4.1. Όταν μία Λ.Α.Π. εκτείνεται στα διοικητικά όρια περισσοτέρων Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, ο προσδιορισμός και η έγκριση του Κόστους Πόρου ασκείται από κοινού. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση παροχής υπηρεσιών ύδατος όπου η προμήθεια ύδατος γίνεται από Υδατικά Συστήματα μίας Λ.Α.Π., ενώ η χρήση του ύδατος καλύπτει ανάγκες Λ.Α.Π. άλλης Αποκεντρωμένης Διοίκησης.

Σε περίπτωση διαφωνίας η τελική απόφαση λαμβάνεται από τον Γενικό Γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με κριτήριο την επίτευξη των στόχων της παρούσας αφού λάβει υπόψη τις θέσεις όλων των εμπλεκομένων.

5.Οι αποφάσεις έγκρισης του Κόστους Πόρου κοινοποιούνται από τις οικείες Διευθύνσεις Υδάτων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων στη Γενική Διεύθυνση Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και στη Ρ.Α.Α.Ε.Υ.

Αναλυτικά όλη η ΚΥΑ εδώ:

 https://www.michanikos.gr/files,,,download

---

sekes-eydap.gr

Νερό όπως ρεύμα: στο ίδιο έργο θεατές • ΣΕΚΕΣ για Δημόσια ΕΥΔΑΠ

---

Μούσκεμα τα έκανε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θ. Σκυλακάκης με τις προχθεσινές εξαγγελίες του για τη διαχείριση του νερού, που οδηγούν σε αυξήσεις τιμολογίων και είσοδο ιδιωτών οι οποίοι θα αναλάβουν έργα δισεκατομμυρίων ευρώ για την ενεργειακή κάλυψη των αναγκών, και χθες έσπευσαν μαζί με τον πρωθυπουργό να δώσουν συνεντεύξεις για «να μαζέψουν τα σπασμένα».

«Δεν πάμε για αυξήσεις στο νερό», υποστήριξε αρχικά ο Κυρ. Μητσοτάκης σε ραδιοφωνική συνέντευξη (Talk Radio), προσθέτοντας λίγο μετά ότι «το νερό στην Ελλάδα είναι και θα παραμείνει φτηνό, τουλάχιστον για τις χαμηλές καταναλώσεις», αλλά «όταν κάποιος καταναλώνει πολύ νερό, λογικό είναι να το πληρώνει περισσότερο…». «Το μάξιμουμ το οποίο συζητάμε αυτή τη στιγμή είναι μια αναπροσαρμογή στο επίπεδο του πληθωρισμού, την οποία κανείς δεν πρόκειται ούτε καν ουσιαστικά να προσέξει στον λογαριασμό του», ανέφερε παρακάτω και ξεκίνησε να ξεδιπλώνει τον σχεδιασμό της κυβέρνησης για τα έργα κατά της λειψυδρίας. Είπε δηλαδή για το έργο μεταφοράς νερού από το φράγμα των Κρεμαστών και για την εξασφάλιση υδροδότησης των νησιών, χωρίς να υπεισέλθει σε θέματα κόστους και κάλυψής του. Ο πρωθυπουργός δεν ρωτήθηκε και δεν σχολίασε το θέμα που ιδιαίτερα τέθηκε στο χθεσινό βασικό πρωτοσέλιδο της «Εφ.Συν.», ότι όλος ο κυβερνητικός σχεδιασμός οδηγεί σε «ιδιωτικοποίηση διά της πλαγίας οδού».

Στο θέμα αυτό επέλεξε να απαντήσει ο υπουργός Θ. Σκυλακάκης εμφανιζόμενος στην τηλεόραση και το ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ και στέλνοντας ο ίδιος δελτίο Τύπου με τίτλο «Φαντασίωση της Αριστεράς η δήθεν «ιδιωτικοποίηση» του νερού». «Η κουβέντα για την ιδιωτικοποίηση των νερών νομίζω ότι είναι ένα όνειρο της Αριστεράς. Το φαντάζονται τη νύχτα, για να φαντάζονται τον εαυτό τους να κάνει διαδήλωση. Από μας, πάντως, τέτοια πρόθεση δεν υπάρχει», ήταν τα λόγια του υπουργού που επελέγησαν να μπουν στην ανακοίνωση.

Συνέχισε όμως με τις… υγρές φαντασιώσεις της Δεξιάς, λέγοντας ότι αυτό που γίνεται «είναι μια μεταρρύθμιση, η οποία θέτει έλεγχο στο πώς τιμολογείται το νερό». Ανέφερε δηλαδή ότι οι φορείς υδροδότησης ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη αλλά και οι περίπου 300 φορείς (ΔΕΥΑ) στην υπόλοιπη Ελλάδα «θα ελέγχονται στον τρόπο με τον οποίο τιμολογούν το νερό από τη Ρυθμιστική Αρχή Υδάτων (sic)».

Οι προσεκτικοί αναγνώστες της «Εφ.Συν.» προφανώς γνωρίζουν ότι τέτοια αρχή δεν υπάρχει. Αυτό που υπάρχει είναι η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) που επί τρία χρόνια εξαγγέλλεται και ακόμη δεν έχει στελεχωθεί. Δεν πρόκειται όμως για γλωσσικό σφάλμα του κ. Σκυλακάκη, αλλά για μια προσπάθειά του να μη συνδεθεί η φοβερή του «μεταρρύθμιση» με τα όσα συνέβησαν τα τελευταία χρόνια στον τομέα της ενέργειας, δηλαδή τα φαινόμενα αισχροκέρδειας και τα καρτέλ που εκτόξευσαν τις τιμές στα ουράνια.

Οπως επισήμανε και χθες η «Εφ.Συν.», η ΡΑΑΕΥ είναι μετεξέλιξη της ΡΑΕ, δηλαδή της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, η οποία, αδύναμη και υποστελεχωμένη, απέτυχε να προστατεύσει τους καταναλωτές από συντονισμένες πρακτικές και νόθευση του ανταγωνισμού των ηλεκτροπαραγωγών. Από το 2019 που ξεκίνησε η εκτόξευση των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος ειδικά από τη ΔΕΗ αλλά και στη συνέχεια, η κυβέρνηση Μητσοτάκη απέδιδε τις συνεχείς ανατιμήσεις σε «εισαγόμενα φαινόμενα» και διεθνείς αναταραχές, χωρίς ποτέ να δίνει πειστικές απαντήσεις για τον λόγο που το ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας αναδείκνυε μονίμως τη χώρα μας στις ακριβότερες της Ευρώπης ως προς τη χονδρεμπορική τιμή που επηρεάζει τα τιμολόγια της λιανικής. Οποτε η κυβέρνηση πιεζόταν πολύ, κυρίως για λόγους προεκλογικούς, έσπευδε να «χρυσώνει το χάπι», μοιράζοντας επιδοτήσεις, προερχόμενες από χρήματα που είχαν ήδη πληρώσει οι καταναλωτές, όπως τα δικαιώματα ρύπων.

Ο υπογράφων αισθάνεται την υποχρέωση να επαναλάβει ότι από τα λίγα στοιχεία που έδωσε ο Θ. Σκυλακάκης στην προχθεσινή συνέντευξη Τύπου, ο όλος σχεδιασμός δείχνει πως στη διαχείριση του νερού θα γίνει αντιγραφή της «μεταρρύθμισης» στην ηλεκτρική ενέργεια. Τα έργα που εξήγγειλε, πανάκριβες αφαλατώσεις στα νησιά αλλά και στην Αττική, ακόμη και το έργο αντλησιοταμίευσης από τη λίμνη των Κρεμαστών, θα στηριχθούν σε επενδύσεις ιδιωτών που θα παράγουν ρεύμα με νερό που ανήκει στο Δημόσιο. Ειδικά για τη λίμνη Κρεμαστών αρνήθηκε να πει ποιος είναι ο ιδιοκτήτης του νερού και των υποδομών και ποιος αντλεί δικαιώματα από αυτά. Με άλλα λόγια, τα αυριανά τιμολόγια θα πρέπει να ενσωματώνουν το ενεργειακό κόστος βάσει των στοιχείων που θα δηλώνουν οι επενδυτές και χωρίς η ΡΑΑΕΥ να μπορεί να τους διαψεύσει. Και όπως σήμερα ουδείς βγάζει άκρη με το τι πληρώνει στον λογαριασμό του ηλεκτρικού, το ίδιο θα συμβεί σύντομα με τους λογαριασμούς ύδρευσης…

---

Αρειος Πάγος για λειψυδρία: Τι ζητά με παρέμβαση, ποιους προειδοποιεί με ποινικές διώξεις

Μίνα Μουστάκα, από το https://www.tanea.gr/2024/09/18/

---

Σήμα κινδύνου για το πρόβλημα της λειψυδρίας εκπέμπει με εγκύκλιο της η Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Γεωργία Αδειλίνη ζητώντας από τους συναδέλφους της να επαγρυπνούν και να προχωρούν στις αναγκαίες ποινικές διώξεις εφαρμόζοντας τον νόμο όταν αυτός παραβιάζεται.

Στην παρέμβασή της η ανώτατη εισαγγελική λειτουργός περιγράφει αξιόποινες πράξεις που συνδέονται με παράνομες γεωτρήσεις, αλλά και με την ανεξέλεγκτη λήψη ύδατος από νόμιμες γεωτρήσεις.

Όπως αναφέρει η Εισαγγελέας «οι παράνομες γεωτρήσεις, όσο και η ανέλεγκτη λήψη ύδατος από τις νόμιμες γεωτρήσεις, χωρίς την τήρηση οιουδήποτε ανωτάτου ορίου (πλαφόν) για την ποσότητα που δικαιούνται οι κατά νόμο δικαιούχοι αυτών, συνιστούν, εκτός των άλλων και αξιόποινες πράξεις».

Σύμφωνα με την εγκύκλιο, η Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου σημειώνει πως «για να μην μπορεί συνεπώς, έστω και καθ’ υπερβολή, να πει κανείς ότι “στη χώρα μας το νερό το πετάμε”, απαιτείται, εκτός από την αυτονόητη επαγρύπνηση των αρμοδίων αρχών με επίταση των ελέγχων σε κάθε κατεύθυνση, ήτοι των γεωτρήσεων βιομηχανιών, αγροτών, ξενοδοχείων και κάθε είδους άλλων επιχειρήσεων και η συνδρομή των Εισαγγελιών όλης της χώρας για τη διασφάλιση, στο μέτρο των αρμοδιοτήτων μας, της ορθολογικότερης, κατά το δυνατόν, διαχείρισης των υδατικών πόρων όλης της επικράτειας».

«Έντονες οι επιπτώσεις της μείωσης των υδατικών πόρων»

Αναλυτικά στην επίκαιρη εγκυκλιό της η Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου αναφέρει τα εξής:

Ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα μας, ως αποτέλεσμα της περιβαλλοντικής κρίσης σε παγκόσμια κλίμακα, είναι αυτό της μείωσης των υδατικών πόρων, σε αντίθεση με την ολοένα και μεγαλύτερη αύξηση της ζήτησης, ειδικά στις νησιωτικές περιοχές της επικράτειας, λόγω κυρίως, αλλά όχι και αποκλειστικά, του τουρισμού.

Ήδη οι επιπτώσεις της μείωσης των υδατικών πόρων είναι έντονες και πολλές περιοχές της χώρας βρίσκονται ή αναμένεται να βρεθούν σε ανησυχητική κατάσταση, εξετάζεται δε η λήψη μέτρων από τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες προκειμένου να αντιμετωπισθούν στο άμεσο μέλλον φαινόμενα λειψυδρίας, ειδικά εάν οι βροχοπτώσεις και οι χιονοπτώσεις εξακολουθήσουν να βαίνουν μειούμενες.

Το ως άνω πρόβλημα επιδεινώνεται, σύμφωνα με τους ειδικούς επιστήμονες, από τη μη ορθολογική διαχείριση των υδάτων, η οποία μάλιστα πολλές φορές λαμβάνει τη μορφή της αλόγιστης χρήσης του ύδατος, τόσο για ύδρευση όσο και για άρδευση. 

Σ’ αυτή την παρατηρούμενη αλόγιστη χρήση των υδάτων συμβάλλουν ουσιωδώς τόσο οι παράνομες γεωτρήσεις, όσο και η ανέλεγκτη λήψη ύδατος από τις νόμιμες γεωτρήσεις, χωρίς την τήρηση οιουδήποτε ανωτάτου ορίου (πλαφόν) για την ποσότητα που δικαιούνται οι κατά νόμο δικαιούχοι αυτών, ενώ ο αριθμός των παράνομων γεωτρήσεων είναι πολλαπλάσιος των νομίμων.

Είναι αμφίβολο εξάλλου αν και πως διασφαλίζεται στις νόμιμες γεωτρήσεις ότι και ο καθορισμός της ποσότητας που λαμβάνει κάθε δικαιούχος καλύπτει σε κάθε περίπτωση τις πραγματικές του ανάγκες για το χώρο στον οποίο υπάρχει γεώτρηση και όχι αυτές που ο ίδιος δημιουργεί με ψευδή ή παραπλανητικά στοιχεία, εικονικές π.χ μισθώσεις γειτονικών ακινήτων ή στο πλαίσιο επαγγελματικής καλλιέργειας, πέραν του χώρου αυτού, στον οποίο υπάρχει η γεώτρηση.

Την ίδια στιγμή ο υδροφόρος ορίζοντας γλυκού νερού πολλών περιοχών συνεχώς μειώνεται και ουσιαστικά κατστρέφεται, αφού κατακλύζεται από την εισροή σε αυτόν αλμυρού νερού.

Επίταση των ελέγχων σε κάθε κατεύθυνση

Για να μην μπορεί συνεπώς, έστω και καθ’ υπερβολή, να πει κανείς ότι “στη χώρα μας το νερό το πετάμε”, απαιτείται, εκτός από την αυτονόητη επαγρύπνηση των αρμοδίων αρχών με επίταση των ελέγχων σε κάθε κατεύθυνση, ήτοι των γεωτρήσεων βιομηχανιών, αγροτών, ξενοδοχείων και κάθε είδους άλλων επιχειρήσεων και η συνδρομή των Εισαγγελιών όλης της χώρας για τη διασφάλιση, στο μέτρο των αρμοδιοτήτων μας, της ορθολογικότερης, κατά το δυνατόν, διαχείρισης των υδατικών πόρων όλης της επικράτειας.

Συγκεκριμένα, οι παράνομες γεωτρήσεις, όσο και η ανέλεγκτη λήψη ύδατος από τις νόμιμες γεωτρήσεις, χωρίς την τήρηση οιουδήποτε ανωτάτου ορίου (πλαφόν) για την ποσότητα που δικαιούνται οι κατά νόμο δικαιούχοι αυτών, συνιστούν, εκτός των άλλων και αξιόποινες πράξεις, αφού εμπίπτουν στο πεδίο του άρθρου 28 του ν. 1650/1986, για την προστασία του περιβάλλοντος, όπως ισχύει, σε συνδυασμό με το ν. 4014/2011 «περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων κλπ» και την ΚΥΑ 146896/2014 (ΦΕΚ 2878/ Β’ /27.10.2014 «Κατηγορίες αδειών χρήσης και εκτέλεσης έργων αξιοποίησης των υδάτων. Διαδικασία και όροι έκδοσης των αδειών, περιεχόμενο και διάρκεια ισχύος τους και άλλες συναφείς διατάξεις»), όπως διορθώθηκε (Β’ 3142/21.11.2014), τροποποιήθηκε (Β’ 1435 / 10.7.2015, Β’ 69 / 22.1.2016, Β’ 814 /14.3.2017, Β7 1562/24.4.2020) και ισχύει.

Ζητά παρεμβάσεις

Εν όψει των ανωτέρω, θα πρέπει να παρέμβετε δυναμικά εφαρμόζοντας τον Νόμο με τη συνδρομή των αρμόδιων αρχών ελέγχου των παράνομων γεωτρήσεων (Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, ΟΤΑ πρώτου και δεύτερου βαθμού, αλλά και της ΕΛΑΣ-βλ. και σχετική εγκύκλιο ΑΠ οικ 102135/10.12.2015 του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας- Ειδική Γραμματεία Υδάτων- με θέμα «Διευκρινίσεις σχετικά με τις αρμοδιότητες των Δήμων και των Περιφερειών σχετικά με τη διενέργεια ελέγχων των όρων των αδειών χρήσης ύδατος και των παραβάσεων των διατάξεων της ΚΥΑ 146896/2014»), από τις οποίες επιβάλλεται να ζητήσετε να σας αποστέλλουν, όταν διαπιστώνουν τις πιο πάνω παραβάσεις, τις εκθέσεις διαπίστωσης αυτών (βλ. άρθρο 12 της πιο πάνω ΚΥΑ), για την εκ μέρους σας αξιολόγησή τους και την άσκηση της ενδεδειγμένης κατά περίπτωση ποινικής δίωξης.

Περαιτέρω, όπως είναι αυτονόητο, πρέπει να διώκεται και η αυθαίρετη επέμβαση στα δίκτυα ύδρευσης και άρδευσης των ΟΤΑ από ιδιώτες και συγκεκριμένα η κλοπή του νερού, η οποία έχει ως συνέπεια να το στερούνται οι νόμιμοι χρήστες του για την αντιμετώπιση των βασικών αναγκών τους, όπως ύδρευση και καθαριότητα, αλλά ενδεχομένως και τη βλάβη των δικτύων αυτών και εν γένει την παρεμπόδιση ή διατάραξη της παροχής στο κοινό νερού (άρθρα 372 παρ.1, 378 παρ.2, 293 ΠΚ κλπ ).

Η κατά τα ως άνω εφαρμογή του Νόμου με τη συνδρομή των αρμόδιων αρχών εκτιμάται ως απολύτως αναγκαία στην κατεύθυνση της διασφάλισης, κατά το δυνατόν, της ορθολογικότερης διαχείρισης των υδάτων στην Ελληνική Επικράτεια.