επιρροή των αιολικών πάρκων στα υπόγεια ύδατα

ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ ΚΑΙ ΥΠΟΓΕΙΑ ΥΔΡΟΦΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΚΑΡΥΣΤΙΑ

πηγη φωτογραφίας LIFO. Από ένα άλλο βουνό της Ελλάδας

Η διασύνδεση των επιπτώσεων στα υπόγεια νερά μιας περιοχής με την εγκατάσταση αιολικών πάρκων δεν είναι γενική, αλλά προϋποθέτει κάποιες γεωλογικές και υδρογεωλογικές ιδιαιτερότητες, που υπάρχουν και στην περιοχή της Καρυστίας. Συγκεκριμένα πρόκειται για περιοχές που, γεωλογικά, αποτελούνται από μεταμορφωμένα και πυριγενή πετρώματα (για την περιοχή της Καρυστίας, σχιστόλιθοι, σχιστοποιημένα σιπολινομάρμαρα), τα οποία, από υδρογεωλογικής πλευράς, συνιστούν το μέσο ασυνεχειών σκληρών διερρηγμένων πετρωμάτων. Αυτό σημαίνει ότι η διακίνηση του υπόγειου νερού γίνεται από το δίκτυο των, κάθε μορφής, προελεύσεως και είδους, ασυνεχειών του πετρώματος (ρήγματα, διαρρήξεις, διακλάσεις, ρωγμές). Οσο ανεπτυγμένο είναι το δίκτυο αυτό (βαθμός διασύνδεσης ασυνεχειών), τόσο ευκολότερα διακινείται το υπόγειο νερό, της κορεσμένης και ακόρεστης ζώνης, όσο και το υπεδαφικό νερό του ριζικού συστήματος.

Και αν η υπεδαφική διακίνηση του νερού γίνεται με κάποιο τρόπο, εκείνο που παραμένει ως βασικό υδατικό πρόβλημα στο μέσο ασυνεχειών είναι η τροφοδοσία των υπόγειων υδροφόρων οριζόντων. Αυτό σημαίνει ότι το νερό των ατμοσφαιρικών κατακρημνισμάτων, αλλά κυρίως το νερό του απορρέοντος τμήματος του υδρολογικού ισοζυγίου, από το οποίο εξασφαλίζεται και το μεγαλύτερο μέρος της κατείσδυσης, για τον εμπλουτισμό των υδροφόρων οριζόντων, δυσκολεύεται να κατεισδύσει στο υπέδαφος. Για να γίνει αυτό, πρέπει το απορρέον νερό να συναντήσει, κατά την διαδρομή του, τις προαναφερθείσες ασυνέχειες, γυμνές ή καλυμμένες με εδαφικό κάλυμμα, και μάλιστα αυτές να εμφανίζουν μια διεύθυνση κατακόρυφη ή παρακατακόρυφη, αντίρροπη προς την διεύθυνση του πρανούς.

Η εγκατάσταση των αιολικών πάρκων έρχεται, στο σημείο αυτό, να συνεργήσει στην μεγέθυνση το προβλήματος. Η εγκατάσταση των ανεμογεννητριών προϋποθέτει ισοπέδωση του χώρου και συμπύκνωση του εδάφους, προκειμένου να εδραστεί το σύστημα θεμελίωσης των Α/Γ. Το ίδιο, την ίδια συμπύκνωση, υφίσταται το έδαφος κατά η διάνοιξη των δρόμων. Οι εδαφικές αυτές συμπυκνώσεις ελαχιστοποιούν, μηδενίζουν πρακτικά, την κατείσδυση του νερού κατά τα προηγούμενα (ποσοστό ενεργού επιφάνειας κατείσδυσης). Ετσι, περιορίζεται η δυνητική επιφάνεια κατεισδύσεως, γεγονός με ιδιαίτερη σημασία στις περιπτώσεις υπολεκανών απορροής μικρής έκτασης και μεγάλης τοπογραφικής κλίσης, όπως στην περιοχή της Καρυστίας. Επί πλέον, τα μπάζα από τις εκσκαφές, στα πλαίσια των προαναφερθεισών εργασιών, θα τοποθετηθούν στις μισγάγγειες των ρευμάτων και θα συμπεριφερθούν το ίδιο αρνητικά στην τροφοδοσία των υδροφόρων οριζόντων (siltation), ενώ θα μπορούν να εκδηλώσουν σοβαρές κατολισθήσεις.

Γεώργιος Στουρνάρας
Καθηγητής Υδρογεωλογίας
Πανεπιστήμιο Αθηνών