Ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών εις βάρος της γεωργίας

Φωτοβολταϊκά: Αλλάζουν ραγδαία τη χρήση της αγροτικής γη

15 Ιουλίου, 2022, Επιμέλεια: Βάννα Σφακιανάκη, από το https://edromos.gr/fotovoltaika-allazoyn-ragdaia-ti-chrisi-tis-agrotikis-gis/

Ο σχεδιασμός του μεγαλύτερου φωτοβολταϊκού σταθμού στη Σουηδία, ισχύος 168 MW, δε βρίσκει σύμφωνη την τοπική αυτοδιοίκηση, που θεωρεί ότι είναι προτιμότερο να χρησιμοποιηθεί η έκταση για καλλιέργειες, δεδομένης της έλλειψης τροφίμων που παρατηρείται διεθνώς και της ανόδου των τιμών τους. (1)

Στην Ελλάδα, που η κυβέρνηση δεν έχει τέτοιες αγωνίες κι ας είμαστε εισαγωγική χώρα σε μια σειρά από προϊόντα διατροφής, ο πρωθυπουργός εγκαινίασε τον Απρίλιο, «το μεγαλύτερο φωτοβολταϊκό πάρκο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, ένα από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη συνολικά». (2) Πρόκειται για τον φωτοβολταϊκό σταθμό των ΕΛΠΕ στην Κοζάνη, ισχύος 204,3 MW, με 509.000 πάνελ διπλής όψεως, που εκτείνεται σε 3.500 στρέμματα, δεσμεύοντας γη 4.500 στρεμμάτων.

Η αλλαγή χρήσης της αγροτική γης επεκτείνεται σε ολόκληρο το Δήμο Κοζάνης, αλλά και όλη την Ελλάδα. «Σαν τους κλέφτες λειτουργούν οι εταιρείες φωτοβολταϊκών στις πλαγιές του Ασκίου», καταγγέλλει η Επιτροπή Αγώνα ενάντια στα φωτοβολταϊκά Γαλατινής και δηλώνει ότι σύσσωμη η τοπική κοινωνία αντιδρά στην κατάληψη εκτάσεων που καταστρέφει αγρότες, κτηνοτρόφους, πολύτιμα βοσκοτόπια, 27.000 στρέμματα για τα κέρδη 10 μεγάλων εταιρειών. (3) Κύμα αντιδράσεων και στις Σέρρες, όπου επιχειρείται να στηθεί μια μονάδα έκτασης 4.100 στρεμμάτων σε υψόμετρο 1.600 μέτρων στο Μενοίκιο όρος, ίσης με αυτήν που καταλαμβάνει ολόκληρη η πόλη!

Αιτία φτώχειας και πληθυσμιακής συρρίκνωσης

«Και αν τα αιολικά στα Άγραφα αποτελούν “αιτία πολέμου” για την Καρδίτσα, τα φωτοβολταϊκά πάρκα που δεσμεύουν τεράστιες εκτάσεις στον πιο εύφορο κάμπο της χώρας, αυτόν της Καρδίτσας, αποτελούν αιτία φτώχειας, πληθυσμιακής συρρίκνωσης και τελικά απαξίωσης του γεωργικού επαγγέλματος σε μία περίοδο που όλη η υπόλοιπη υφήλιος ανακαλύπτει την τεράστια αξία του. Χιλιάδες στρέμματα… γόνιμης παραγωγικής γης αλλάζουν χρήση και στη θέση τους ξεφυτρώνουν φωτοβολταϊκοί σταθμοί, μάλιστα εκτιμάται ότι με την νομοθετική διάταξη του 2020, στο σύνολο της Επικράτειας 350.000 στρέμματα γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας σύντομα θα απωλεσθούν». (4) Στην Ελασσόνα που αντιστέκεται στην παραχώρηση 1.100 στρεμμάτων για φωτοβολταϊκό σταθμό, αρνητική θέση έχει εκφράσει και ο τοπικός Δήμος. (5)

Στο φράγμα Πηνειού, η Ένωση Αγρινίου συνεχίζει το σχεδιασμό της για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών ισχύος 218 MW, γύρω από τη λίμνη, παρά τις αντιδράσεις κατοίκων, επιστημονικών φορέων, βουλευτών και την άρνηση του Δήμου Ήλιδας. Οι κτηνοτρόφοι της περιοχής εξηγούν ότι οι εκτάσεις αυτές τους είχαν παραχωρηθεί ως βοσκοτόπια, όταν έχασαν τη γη τους από την κατασκευή του φράγματος. (6)

«Όλοι μαζί πληρώνουμε το υπέρογκο οικονομικό και οικολογικό κόστος της ασυδοσίας των ιδιωτικών ενεργειακών δραστηριοτήτων. Όλοι μαζί μπορούμε να τους σταματήσουμε!», λέει το Δίκτυο Βοιωτών κόντρα στον ενεργειακό παροξυσμό. (7)

Τώρα και έργα αποθήκευσης ενέργειας

Ενώ η ΡΑΕ συνεχίζει με αμείωτο ρυθμό να εκδίδει άδειες παραγωγής για τέτοια φαραωνικά έργα, ο νόμος για τον εκσυγχρονισμό της αδειοδοτικής διαδικασίας των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας που ψηφίστηκε πρόσφατα από τη Βουλή, ήρθε να κάνει τα πράγματα ακόμα χειρότερα, επιτρέποντας την εγκατάσταση σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας ακόμα και σε αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας και μάλιστα με ευμενέστερη μεταχείριση σε σχέση με τους φωτοβολταϊκούς σταθμούς.

Σαν να μην έφτανε αυτό, σε τροπολογία της τελευταίας στιγμής που ψηφίστηκε στη Βουλή, προβλέπεται ότι με απόφαση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων μπορούν να παραχωρούνται ακίνητα για εγκατάσταση σταθμών ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ και συστήματα αποθήκευσης, ανεξαρτήτως έκτασης, χωρίς δημοπρασία, μετά από αίτηση του εκάστοτε ενδιαφερόμενου, με ανώτατο όριο παραχώρησης τα 40 έτη. Επισημαίνεται μάλιστα ότι «Το παρόν εφαρμόζεται και επί ακινήτων… τα οποία αποτελούν αρχαιολογικούς χώρους, αρχαιολογικές ζώνες προστασίας, ιστορικούς τόπους, τόπους πλησίον μνημείων και εν γένει σε ακίνητα περιοχών που εμπίπτουν στον ν. 4858/2021», δηλαδή τον αρχαιολογικό νόμο, κάτι που εισάγεται για πρώτη φορά στην ελληνική νομοθεσία.

Αντιδρώντας στην τροπολογία, το πανελλαδικό Δίκτυο συλλογικοτήτων για την ενέργεια ζήτησε απ’ όλα τα κόμματα της Βουλής, απ’ όλες τις συλλογικότητες και τους φορείς, απ’ όλους τους πολίτες, να βάλουν –επί τέλους– ένα όριο στα εξωφρενικά σχέδια που υλοποιούνται, εις βάρος της κοινωνίας και του περιβάλλοντος και που έχουν ως νέο στόχο το τελευταίο προπύργιο, αυτό της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. (8)

Όταν για να μειωθούν οι εκπομπές CO2, πρέπει να διαταραχθεί το κλίμα!

Και ενώ αυτά συμβαίνουν στην Ελλάδα, επανέρχονται στο προσκήνιο τα αποικιοκρατικά σχέδια της Ευρώπης για εκμετάλλευση του αφρικανικού ήλιου, με κριτήριο το μειωμένο κόστος, έως και 50% από το αντίστοιχο ευρωπαϊκό. Ηλεκτρικές διασυνδέσεις από Τυνησία, Αλγερία, Λιβύη, Αίγυπτο και Ισραήλ, θα μεταφέρουν ηλεκτρική ενέργεια σε Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα. (9)

Η Ελλάδα συμμετέχει σ’ αυτούς τους σχεδιασμούς με τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις EuroAsia Interconnector, Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, με τον ελληνικό Διαχειριστή του Συστήματος ΑΔΜΗΕ, να εκφράζει ενδιαφέρον συμμετοχής στο έργο και το EuroAfrica Interconnector, Ελλάδας-Αιγύπτου.

Η κρίσιμη «λεπτομέρεια» είναι ότι η κάλυψη του 20% της ερήμου Σαχάρα με ηλιακά πάνελ, θα μπορούσε να αυξήσει τις τοπικές θερμοκρασίες. Ακόμα χειρότερα, σύμφωνα με επιστημονική δημοσίευση (10), τα αποτελέσματα της έρευνας που έγινε, δείχνουν ανακατανομή των βροχοπτώσεων που προκαλεί ξηρασία στον Αμαζόνιο και υποβάθμιση των δασών, καθώς και αύξηση της παγκόσμιας επιφανειακής θερμοκρασίας και απώλεια θαλάσσιου πάγου, ιδιαίτερα πάνω από την Αρκτική, λόγω αυξημένης μεταφοράς θερμότητας προς τον πόλο, και επέκταση των φυλλοβόλων δασών στο βόρειο ημισφαίριο. Εντοπίστηκε επίσης μειωμένη μεταβλητότητα της νότιας ταλάντωσης του Ελ Νίνιο και του Ατλαντικού Νίνιο και ενισχυμένη δραστηριότητα τροπικών κυκλώνων.

Παραπομπές

(1) Η έλλειψη… τροφίμων απειλεί με ακύρωση το μεγαλύτερο φωτοβολταϊκό πάρκο της Σουηδίας,  energypress.gr
(2) ΕΛΠΕ: Μεγάλη συμβολή στον ενεργειακό μετασχηματισμό της χώρας – Εγκαινιάστηκε το νέο Φωτοβολταϊκό πάρκο στην Κοζάνη, kathimerini.gr
(3) Επιτροπή Αγώνα ενάντια στα φωτοβολταϊκά Γαλατινής: “Σαν τους κλέφτες λειτουργούν οι εταιρείες φωτοβολταϊκών στις πλαγιές του Ασκίου”,  kozan.gr
(4) Τεράστιο φωτοβολταϊκό πάρκο 3.000 στρεμμάτων στο πιο γόνιμο κομμάτι του κάμπου της Καρδίτσας! thessaliatv.gr
(5) Ελασσόνα: Αντιδράσεις για την απώλεια 1.100 στρεμμάτων για φωτοβολταϊκά, thessaliaeconomy.gr
(6) Φωτοβολταϊκά Ηλείας: “Σφυρίζουν αδιάφορα” παρά τις αντιδράσεις”, ypaithros.gr
(7) Ελικώνας – Αρβανίτσα: το παρόν κατεδαφίζεται
(8)  Αρχαιολογικοί χώροι και αγροτική γη παραδίδονται στη βιομηχανία των ΑΠΕ
(9)  Μπορούν τα φωτοβολταϊκά της Β. Αφρικής να δώσουν τη λύση στην Ευρώπη; energypress.gr
(10) Επιπτώσεις των ηλιακών πάρκων μεγάλης κλίμακας στη Σαχάρα στο παγκόσμιο κλίμα και τη φυτοκάλυψη, agupubs.onlinelibrary.wiley.com/