Η επιστροφή της Αιολικής Απειλής στην Σκύρο

[ΕΠΠΠΟ: Πάντα εδώ ήταν ο κίνδυνος. Απλά κατά καιρούς λουφάζει, αφήνει για λίγο να ελπίσει κανείς ή και να γελαστεί. Καιι ξαναχτυπάει!]

Μπλοκάρει το mega αιολικό ισχύος 299,6 MW στη Σκύρο

Δημοσιεύθηκε 6 Απριλίου 2023, από Βαγγέλης Θάνος, στο https://ypodomes.com/mplokarei-to-mega-aioliko-ischyos-299-6-mw-sti-skyro/

Σε δύσκολο μονοπάτι φαίνεται πως βαδίζει ένα από τα μεγαλύτερα αιολικά προτζεκτ που σχεδιάζονται στην Ελλάδα. Η τελευταία εξέλιξη έχει να κάνει με ακόμα μια αρνητική γνωμοδότηση για το έργο καθώς “κόπηκε” από το Περιφερειακό Συμβούλιο Στερεάς Ελλάδας το mega αιολικό ισχύος 299,6 MW, που δρομολογείται στη Σκύρο. Πιο συγκεκριμένα το συμβούλιο γνωμοδότησε αρνητικά όσον αφορά τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.

Το συγκεκριμένο πρότζεκτ βαδίζει σε ακανθώδη δρόμο καθώς εκτός από το Περιφερειακό Συμβούλιο Στερεάς Ελλάδας έχει λάβει αρνητική απάντηση τόσο από το Δήμο Σκύρου όσο και από τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής  (ΟΦΥΠΕΚΑ), ο οποίος  γνωμοδότησε αρνητικά στη ΜΠΕ του έργου, το περασμένο καλοκαίρι.

Ωστόσο παρά την αρνητική απάντηση το Περιφερειακό Συμβούλιο Στερεάς Ελλάδας αναγνωρίζει τη σημασία αυτών των έργων. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά,  παρά την αρνητική γνωμοδότηση για το έργο  το συμβούλιο δεν παραγνωρίζει τις σημαντικές εθνικές ανάγκες που καλύπτονται από την υλοποίηση τέτοιων επενδύσεων εν μέσω της ενεργειακής κρίσης.

Το έργο

Τα σχέδια του έργου αναφέρουν πως θα αποτελείται από 6 μικρότερους Αιολικούς Σταθμούς Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) συνολικής ισχύος 299,6 MW. Το συγκρότημα έχει 58 ανεμογεννήτριες και προβλέπεται να υλοποιηθεί στη θέση «Νότια Σκύρος – Όρος Κόχυλας» του Δήμου Σκύρου. Το αρχικό σχέδιο ανέφερε την τοποθέτηση 64 ανεμογεννητριών, ωστόσο μετά από τροποποίηση της άδειας ο αριθμός τους έπεσε στις 58. Το νήμα του έργου ξεκινάει πριν από 10 χρόνια περίπου όταν και εξασφάλισε τη σχετική άδεια από τη ΡΑΕ

Φορέας του έργου είναι η Αιολική Νότιας Σκύρου Α.Ε., θυγατρική της ΕΝ.ΤΕ.ΚΑ. η οποία απορροφήθηκε από την EREN Hellas.

Αιτίες απόρριψης

Όπως προκύπτει από τον φάκελο ΜΠΕ το μεγαλύτερο μέρος της χωρικής εγκατάστασης προβλέπεται εντός περιοχής Natura. Επιπλέον τα αιολικά και τα συνοδά έργα, όπως δρόμοι για την πρόσβαση στις υποδομές, βρίσκονται στο μεγαλύτερο μέρος τους εντός δασικών εκτάσεων.

Σημείο “κλειδί” των εξελίξεων φαίνεται πως είναι το πτηνό “Μαυροπετρίτης”. Στο χώρο που προβλέπεται να αναπτυχθεί το έργο ζει το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού του πτηνού στην Ελλάδα. Όπως αναφέρουν μελέτες στις οποίες στηρίχθηκαν οι αρνητικές αποφάσεις των φορέων,  η ΜΠΕ του πρότζεκτ έχει υποτιμήσει περίπου κατά 50% τον πραγματικό πληθυσμό του πτηνού  και κατ επέκταση εκτιμούν πως η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων κρίνεται ανεπαρκής.

Στη λίστα των φορέων γνωμοδότησης για την υλοποίηση του έργου αναμένεται να προστεθεί και το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Μετά από σχετική απόφαση που ελήφθη στις 30 Μαρτίου από το Υπουργείο,  η Ολομέλεια του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου θα προχωρήσει σε διενέργεια αυτοψίας στο πλαίσιο της έγκρισης ή μη της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του αιολικού έργου συμπεριλαμβανομένων των συνοδών έργων οδοποιίας και διασύνδεσης του με το σύστημα.

Παρόλα αυτά  τόσο η εταιρεία όσο και το ΥΠΕΝ δεν εγκαταλείπουν το έργο και προσπαθούν να βρεθεί η χρυσή τομή. Η εταιρεία αιτήθηκε στο Υπουργείο να ανάψει το “πράσινο” φως καθώς εκτιμά πως το έργο είναι υπέρτατου δημοσίου συμφέροντος. Από τη δική του πλευρά το Υπουργείο επανήλθε στον ΟΦΥΠΕΚΑ με αίτημα για επανεξέταση των παραμέτρων και ζητώντας αντισταθμιστικά μέτρα σε άλλη περιοχή της χώρας για τα είδη που απειλούνται στο νησί.

Δεν χωράει καμία αμφιβολία πως η ενεργειακή μετάβαση και η απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα είναι μονόδρομος και τέτοια μεγάλα πρότζεκτ αποτελούν έργα ορόσημα για την επόμενη ημέρα. Ωστόσο για να επιβεβαιώσουν οι ΑΠΕ πως είναι προς όφελος περιβάλλοντος και πολιτών θα πρέπει να υλοποιούνται μέσα σε συγκεκριμένα πλαίσια. Πλαίσια που σέβονται το φυσικό περιβάλλον, την πανίδα και χωροθετούνται σε σημεία ουδέτερα.

---

Έξι αιολικά στην «απάτητη» Σκύρο
Σε παρθένα περιοχή στα νότια του νησιού, όπου μέχρι πρόσφατα είχαν αποτραπεί

 

 

Γιώργος Λιάλιος, 01.04.2023, στο https://www.kathimerini.gr/society/562347883/exi-aiolika-stin-apatiti-skyro/

Με μια πρωτόγνωρη για τα ελληνικά δεδομένα διαδικασία, το υπουργείο Περιβάλλοντος δρομολογεί την έγκριση αιολικού πάρκου 58 ανεμογεννητριών στη νότια Σκύρο, σε μια παρθένα περιοχή. Μετά τις αρνητικές γνωμοδοτήσεις φορέων, κυρίως λόγω της ύπαρξης εκεί της μεγαλύτερης αποικίας μαυροπετρίτη στη χώρα μας, το υπουργείο ζήτησε από τον ΟΦΥΠΕΚΑ (Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής) να προτείνει αντισταθμιστικά μέτρα για το απειλούμενο γεράκι… σε άλλες περιοχές.

Το προτεινόμενο έργο της εταιρείας Αιολική Νότιας Σκύρου Α.Ε. αφορά τη δημιουργία έξι αιολικών πάρκων με 58 ανεμογεννήτριες (ύψους 150-180 μέτρων εκάστη) στο όρος Κόχυλας στη νότια Σκύρο. Πρόκειται για μια παρθένα περιοχή, η οποία ανήκει στη Μονή Μεγίστης Λαύρας. Μεγάλο μέρος της επίμαχης περιοχής έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000 εξαιτίας της παρουσίας σημαντικών ειδών της ορνιθοπανίδας, με κύριο είδος τον μαυροπετρίτη (καθώς εκεί βρίσκεται η μεγαλύτερη αποικία του στην Ελλάδα).

Η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων εμφανίζει τις συνέπειες στα απειλούμενα είδη ως αντιμετωπίσιμες εφόσον εφαρμοστούν τα μέτρα που προτείνει. Ανάμεσα σε αυτά, η εγκατάσταση αυτοματοποιημένου συστήματος αποφυγής πρόσκρουσης, η παύση λειτουργίας 19 ανεμογεννητριών που βρίσκονται στις διαδρομές του μαυροπετρίτη από τέλη Σεπτεμβρίου έως τέλη Οκτωβρίου, η διακοπή λειτουργίας 45 ανεμογεννητριών που βρίσκονται στην περιοχή τροφοληψίας του μαυροπετρίτη από τον Απρίλιο έως τον Οκτώβριο υπό συγκεκριμένες συνθήκες ανέμου, και άλλα.

Απόρριψη

Το ΥΠΕΝ επικαλέστηκε κοινοτικό κανονισμό για την αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ προκειμένου να μειωθεί η ενεργειακή εξάρτηση από τη Ρωσία.

Ο ΟΦΥΠΕΚΑ, ωστόσο, στη γνωμοδότησή του απορρίπτει τα μέτρα αυτά. Οσον αφορά το αυτοματοποιημένο σύστημα συγκρούσεων, «υπάρχουν πλέον αρκετά στοιχεία ότι δεν είναι πάντα αποτελεσματικό». Αναφορικά με την ευεργετική επίπτωση που εκτιμάται ότι θα έχει η περιοδική διακοπή λειτουργίας των ανεμογεννητριών, «κρίνεται μη αποδεκτή», καθώς λαμβάνει ως δεδομένη τη συμπεριφορά του είδους με έναν πολύ συγκεκριμένο τρόπο. Αναλόγως απορρίπτει τα μέτρα αυτά και για τα υπόλοιπα είδη για την προστασία των οποίων θεσμοθετήθηκε η Natura, όπως το σμυρνοτσίχλονο, ο σπιζαετός. Για παράδειγμα, για τον τελευταίο αναφέρει ότι «οι επιπτώσεις τού υπό εξέταση έργου στα άτομα του σπιζαετού ως προς την αναπαραγωγή και την τροφοληψία θα είναι σημαντικές και όχι ασθενείς όπως αναφέρεται στην Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση».

Ο ΟΦΥΠΕΚΑ επισημαίνει ότι η περιοχή είναι ουσιαστικά ανέγγιχτη (και γι’ αυτό το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων είχε προτείνει την ένταξή της στις «περιοχές άνευ δρόμων», χωρίς όμως ακολούθως το ΥΠΕΝ να την εντάξει στα «Απάτητα βουνά»). Τέλος, «η φύση και η κλίμακα μεγέθους των υποδομών και των συνοδών έργων θα οδηγήσει σε ανεπανόρθωτη αλλοίωση του υψηλής αισθητικής αξίας φυσικού τοπίου της προστατευόμενης περιοχής».

Το ενδιαφέρον στην υπόθεση είναι ότι το έργο έχει προταθεί και στο παρελθόν (με σαφώς μεγαλύτερη κλίμακα, 111 ανεμογεννήτριες) και απορρίφθηκε από το υπουργείο Περιβάλλοντος. Ακολούθως θεσμοθετήθηκαν προσωρινά μέτρα προστασίας μέσω της εκπόνησης ενός προγράμματος LIFE με τη συμμετοχή της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας και της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού. Η εταιρεία προσέφυγε κατά των μέτρων προστασίας, αλλά η προσφυγή απορρίφθηκε από το ΣτΕ. Ομως, η προσωρινή προστασία έληξε χωρίς το ΥΠΕΝ να την ανανεώσει ή να θεσμοθετήσει προεδρικό διάταγμα για την περιοχή. «Υπάρχει σοβαρή πιθανότητα, όταν εκδοθεί, να ορίζει ότι η εγκατάσταση ανεμογεννητριών δεν είναι συμβατή με την προστασία της βιοποικιλότητας. Η λογική ορίζει ότι πρώτα πρέπει να εκδοθεί το προεδρικό διάταγμα και μετά να αδειοδοτηθούν τα αιολικά πάρκα», σημειώνει το Τμήμα Κλιματικής Αλλαγής του ΥΠΕΝ στη γνωμοδότησή του.

Και ενώ η υπόθεση έδειχνε να οδηγείται προς την ίδια κατάληξη με το παρελθόν, το ΥΠΕΝ επικαλέστηκε τον πρόσφατο, επείγοντα κοινοτικό κανονισμό για την αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ (για τη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία). Και ζήτησε από τον ΟΦΥΠΕΚΑ να ορίσει αντισταθμιστικά μέτρα, ώστε να ενισχυθεί… σε άλλα σημεία της Ελλάδας ο πληθυσμός του μαυροπετρίτη, υποστηρίζοντας ότι η ανάπτυξη του αιολικού πάρκου στη νότια Σκύρο εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον. Oλα δείχνουν ότι η υπόθεση θα οδηγηθεί για ακόμη μια φορά στο Συμβούλιο της Επικρατείας, σε ένα πλαίσιο που το ανώτατο δικαστήριο θα κληθεί για πρώτη φορά να χειριστεί.

Δείτε και τα «Καμπανάκι» Κομισιόν για αιολικά και «Κόπηκε» αιολικό πάρκο στα Ακαρνανικά Ορη

από την ίδια εφημερίδα.