Εκδήλωση του Σιδερίτη για τους 110 εκτελεσθέντες αναπήρους στην Ριτσώνα

Για την εκδήλωση στο fb

Συνοπτική παρουσίαση του τραγικού ιστορικού γεγονότος

Κατά τη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στις 16 Μαΐου 1944, εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς κατακτητές 110 ανάπηροι Έλληνες στρατιώτες του Ελληνοιταλικού πολέμου, ως αντίποινα της επίθεσης που πραγματοποίησαν Έλληνες αντιστασιακοί στην περιοχή της Ριτσώνας.

Αργότερα στον χώρο της εκτέλεσης ανεγέρθη μνημείο προς τιμήν των 110 εκτελεσθέντων Ελλήνων από τον κατακτητή. Επειδή η περιοχή της επίθεσης ανήκε στην ευθύνη της τότε κοινότητας Χαλίων (σημερινό δημοτικό διαμέρισμα Δροσιάς της Δημοτικής ενότητας Ανθηδώνας), αρχικό σχέδιο των Γερμανικών κατοχικών δυνάμεων ήταν να εκτελεσθούν όλοι οι άνδρες ηλικίας 16 ετών κι άνω της περιοχής. Μάλιστα συγκέντρωσαν τον προς εκτέλεση ανδρικό πληθυσμό της κοινότητας σε αλώνια στα όρια του χωριού. Μπλόκα επίσης έστησαν οι Γερμανοί στη Χαλκίδα από το παζάρι προς την παραλία. Συγκέντρωσαν περίπου δύο χιλιάδες άτομα. Όσοι είχαν ταυτότητες επάνω τους αφέθηκαν ελεύθεροι, όσοι δεν είχαν κρατήθηκαν.

Κράτησαν καμιά τριακοσαριά, κυρίως νεαρούς διότι δεν είχαν προλάβει να εκδώσουν ταυτότητες. Κατόπιν ο φρούραρχος έστειλε και φώναξαν το Δεσπότη Χαλκίδας Γρηγόριο. Όταν έφτασε, του πρότεινε μέσω του διερμηνέα να υποδείξει 110 άτομα και ειδικά όσους ανήκαν στην Αντίσταση. Ο Γρηγόριος είπε στον διερμηνέα γράψε «Γρηγόριος ο Χαλκίδος» και κανέναν άλλον. Ανέφερε δε «εσείς προσθέστε τους υπολοίπους». Ο Δεσπότης στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων και με την γενναία στάση του βοήθησε αθώους ανθρώπους να σωθούν. Αυτό βέβαια το πλήρωσε με διώξεις. Οι συλληφθέντες κρατήθηκαν στον στρατώνα. Η εκτέλεση των κατοίκων απετράπη την τελευταία στιγμή με παρέμβαση ισχυρών προσωπικοτήτων και παραγόντων της περιοχής και της Χαλκίδας.

Δεν μπόρεσαν όμως να αποτρέψουν την εκτέλεση από τις γερμανικές κατοχικές δυνάμεις των 110 αναπήρων Ελλήνων στρατιωτών του Ελληνοιταλικού πολέμου, οι οποίοι μεταφέρθηκαν στον χώρο της εκτέλεσης από στρατιωτικό νοσοκομείο της Αθήνας, μέσω των φυλακών Χατζηκώστα. Ήταν στο 110ο km δρόμου Αθηνών- Χαλκίδος.

Ο φρούραρχος τόσους ζήτησε να εκτελεστούν ως αντίποινα. Χαράματα αποβίβασαν τους αναπήρους στρατιώτες. Τους ανάγκασαν να σκάψουν ένα λάκκο και με καμουφλαρισμένα μυδράλια όπλα τους θέρισαν και τους έριξαν νεκρούς ή μισοζώντανους μέσα στο λάκκο.

Μόλις τελείωσαν με δυο καμουφλαρισμένα μυδράλια τους σκότωσαν όλους και με τον εξαναγκασμό μερικών περαστικών και τσοπάνηδων της περιοχής τους έθαψαν όλους μαζί.

Αργότερα κάποιοι -μπορεί τσοπάνηδες-έστησαν ένα σταυρό από κορμό δέντρου.

Από τη μια πλευρά σώθηκαν οι νέοι από τη περιοχή των Χαλίων και της Χαλκίδας αλλά από την άλλη χάθηκαν τόσοι νέοι άνθρωποι που είχαν αγωνιστεί και είχαν μείνει ανάπηροι στον Ελληνοιταλικό πόλεμο. 

 

 τον Μάιο του 2019, με τον Δημήτρη Δεμερτζή (ιδρυτή της εφημερίδας Προοδευτική Εύβοια)

 

       

Δημοσίευμα της Προοδευτικής Εύβοια, τότε... (ήμασταν και μεις εκεί...)